Khẳng định nền tảng 52 năm hữu nghị, mở rộng hợp tác trong bối cảnh mới

Phát biểu chào mừng, GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm nhấn mạnh, Argentina là một trong những quốc gia đầu tiên tại Mỹ Latinh thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam từ năm 1973. Sau hơn nửa thế kỷ, quan hệ hai nước không ngừng được mở rộng và đi vào chiều sâu trên nhiều lĩnh vực từ ngoại giao, kinh tế – thương mại, an ninh, tư pháp đến giáo dục, văn hóa và giao lưu nhân dân.

Đặc biệt, hai bên đang tích cực thảo luận việc xác lập khuôn khổ Đối tác chiến lược trong lĩnh vực công – nông nghiệp và năng lượng, phù hợp với tiềm năng và thế mạnh của mỗi nước. Tháng 7/2025, Argentina đã mở Văn phòng Tùy viên Công – Nông nghiệp tại Việt Nam – văn phòng thứ 6 trên toàn cầu – cho thấy sự coi trọng hợp tác với Việt Nam trong bối cảnh tái cấu trúc chuỗi cung ứng và xu hướng phát triển năng lượng xanh.

Phát biểu chào mừng, ngài Marcos Antonio Bednarski – Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền nước Cộng hòa Argentina nhận định: Tọa đàm sẽ mở ra những góc nhìn mới và góp phần thúc đẩy hợp tác ngày càng thực chất giữa Việt Nam và Argentina. Đặc biệt, sự kiện còn thể hiện cam kết hợp tác lâu dài khi Đại sứ bày tỏ mong muốn biến Toạ đàm này thành một hoạt động thường niên, cho thấy nỗ lực thiết lập một kênh đối thoại học thuật ổn định, sâu sắc giữa Viện Hàn lâm và Sứ quán Argentina, tạo tiền đề vững chắc cho việc trao đổi kinh nghiệm xây dựng chính sách giữa hai nước. Nhân dịp Tọa đàm diễn ra trùng vào ngày kỷ niệm 72 năm thành lập Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam (02/12/1953-02/12/2025), Đại sứ đã gửi lời chúc mừng nồng nhiệt, ghi nhận những đóng góp quan trọng của Viện Hàn lâm đối với sự phát triển mạnh mẽ của đời sống trí thức Việt Nam.

Thương mại tăng trưởng mạnh, nhiều dư địa phát triển

Toạ đàm được lắng nghe tham luận liên quan đến “Chính sách đối ngoại  của Argentina – Việt Nam” do Đại sứ Marcos Antonio Bednarski – Đại sứ Đặc mệnh Toàn quyền nước Cộng hòa Argentina trình bày và tham luận về “Chính sách đối ngoại của Việt Nam với khu vực Mỹ Latinh” do TS. Lộc Thị Thuỷ, Viện Nghiên cứu Châu Âu và Châu Mỹ trình bày. Qua đó cho thấy, kim ngạch thương mại song phương giữa hai quốc gia đã tăng từ 875 triệu USD (2011) lên 4,1 tỷ USD (2024). Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của Argentina tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, trong khi Argentina cũng giữ vị trí tương tự đối với Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh.

Xuất khẩu của Argentina sang Việt Nam chủ yếu là ngô, bông, nguyên liệu chế biến thức ăn chăn nuôi, gỗ và các sản phẩm gỗ, đậu tương, dược phẩm. Ngược lại, Việt Nam xuất khẩu sang Argentina các mặt hàng điện thoại và linh kiện, máy tính, điện tử, giày dép, dệt may, thép và thịt gia cầm – trong đó Việt Nam là thị trường nhập khẩu thịt gà lớn nhất của Argentina.

Hai nước cũng đang tích cực thúc đẩy đàm phán FTA song phương và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – MERCOSUR, tạo nền tảng cho hợp tác kinh tế sâu rộng hơn.

Bên cạnh thương mại, các số liệu nghiên cứu cũng cho thấy hai nước đều đánh giá hợp tác văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Doanh nghiệp hai bên mong muốn mở đường bay thẳng để thúc đẩy du lịch, xúc tiến đầu tư và kết nối cộng đồng doanh nghiệp. Các chương trình giao lưu nghệ thuật, hợp tác giáo dục, tổ chức Tuần lễ Văn hóa Argentina tại Việt Nam được kỳ vọng tạo động lực mới cho quan hệ nhân văn giữa hai nước.

Định hướng hợp tác mới giữa Viện Hàn lâm và Đại sứ quán Argentina

Thông qua những nội dung liên quan đến tham luận và các trao đổi sâu về các vấn đề có liên quan khác, tại Phiên thảo luận các chuyên gia và nhà khoa học đã cho thấy định hướng thống nhất của Viện Hàn lâm và Sứ Quán Argentina trong việc nhiều nội dung hợp tác mới, trong đó đặc biệt tập trung vào việc: kết nối các cơ sở nghiên cứu, học viện, trường đại học của Argentina với Viện Hàn lâm và các viện chuyên ngành của Việt Nam; Thúc đẩy trao đổi đoàn chuyên gia, nghiên cứu viên, giảng viên, triển khai các chương trình nghiên cứu chung về xã hội, văn hóa, lịch sử, an ninh truyền thống – phi truyền thống, thương mại và môi trường kinh doanh; Thường xuyên tổ chức hội thảo, tọa đàm khoa học quốc tế như hoạt động thường niên nhằm tăng cường hiểu biết, chia sẻ thông tin và xây dựng lòng tin chiến lược giữa hai bên; Phát huy vai trò cầu nối của Viện Hàn lâm – cơ quan duy nhất tại Việt Nam có trung tâm nghiên cứu chuyên sâu về Mỹ Latinh trong thúc đẩy kết nối học thuật và hỗ trợ hợp tác doanh nghiệp.

Diễn đàn học thuật – cơ sở đề xuất chính sách thiết thực

Tọa đàm là dịp để các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và doanh nghiệp Việt Nam – Argentina cùng phân tích cơ hội, thách thức trong bối cảnh địa chính trị và kinh tế thế giới đang biến động mạnh có tác động đến: Chính sách đối ngoại của Argentina đối với Việt Nam và khu vực châu Á; Chính sách của Việt Nam đối với Mỹ Latinh và định hướng thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Argentina trong giai đoạn tới.

Phát biểu tổng kết Tọa đàm, PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm khẳng định: Các nội dung trao đổi tại Tọa đàm sẽ được Ban tổ chức tổng hợp, báo cáo cơ quan có thẩm quyền của hai nước, góp phần cung cấp luận cứ khoa học và cơ sở thực tiễn cho xây dựng chính sách đối ngoại trong thời gian tới. Đồng thời khẳng định Viện Hàn lâm tiếp tục là đối tác tin cậy, sẵn sàng đóng vai trò là cầu nối học thuật và hợp tác giữa hai nước trong nhiều lĩnh vực mới – từ kinh tế xanh, năng lượng sạch đến chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Kết quả đạt được của Tọa đàm là dấu mốc quan trọng, không chỉ nhìn lại chặng đường 52 năm quan hệ hữu nghị mà còn mở ra hướng đi mới nhằm đưa quan hệ Việt Nam – Argentina phát triển thực chất, bền vững, hướng tới trở thành đối tác chiến lược trong thời gian tới./.