MỘT SỐ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG NHÂN QUYỀN CỦA CÁC HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO
TS.Lã Khánh Tùng
Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội
Trong khi ở nhiều quốc gia nhà nước nỗ lực đàm phán và ký kết các hiệp định thương mại tự do song phương và đa phương thì cùng với sự phát triển và hội nhập kinh tế, vấn đề ảnh hưởng của thương mại, kinh doanh đối với các quyền con người ngày càng được duy luật quan tâm hơn. Từ đó, nhận thức về các khía cạnh của mối quan hệ này có tiềm năng lan tỏa đến những nhà hoạch định chính sách, cũng như đến giới truyền thống và cộng đồng xã hội. Nếu thuận lợi, những nhận thức đó sẽ có thể mang lại sự thay đổi theo hương tích cực, giảm thiểu được những tác hại đa chiều tiềm ẩn và khắc phực phần nào những tác hại, hậu quả đã bộc lộ trong thực tế.
Trong bài viết này, tác giả nêu lên một số khó khăn của việc đánh giá tác động lên nhân quyền của các hiệp định thương mại tự do, thông qua việc phân tích một số vấn đề chung của việc đánh giá đó tại các quốc gia trên thế giới, sau đó đi vào hai trường hợp Trung Quốc và Việt nam, chủ yếu qua việc xem xét mối quan hệ thương mại của hai quốc gia này trong khuôn khổ WTO, với EU (Liên minh Châu Âu) và Hoa kỳ và một số khía cạnh nhân quyền con người Việt Nam.