Giới thiệu sách: “Why States Recover - Tại sao các quốc gia phục hồi”

Tới dự buổi giới thiệu cuốn sách có: TS. Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông; TS. Lê Đức Hạnh, Phó Viện trưởng; sự hiện diện của Ngài Youssef Kamal Boutros Hanna, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Ai Cập tại Việt Nam; đại diện một số Bộ, Ban, Ngành, Viện Nghiên cứu trực thuộc Viện Hàn lâm và sự có mặt của toàn thể cán bộ, viên chức Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông.

TS. Greg Mills hiện là Giám đốc Quỹ Brenthurst, Nam Phi, ông là chuyên gia nghiên cứu nổi tiếng về Châu Phi, đồng thời cũng là người đã có đóng góp quan trọng trong việc thiết lập và phát triển quan hệ hợp tác giữa Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông với Quỹ Brenthurst, Nam Phi và các đối tác Châu Phi khác.

Với tựa đề “Why States Recover: Changing Walking Societies into Winning Nations- from Afghanistan to Zimbabwe” (Tại sao các quốc gia phục hồi: Sự thay đổi từ các xã hội chân đất sang các quốc gia thắng cuộc: Kinh nghiệm từ Afganistan đến Zimbabwe), cuốn sách được đánh giá là công trình khoa học công phu, được tiến hành nghiên cứu trong nhiều năm với 28 trường hợp, mô tả khái quát bức tranh sinh động về con đường phát triển của các quốc gia ở khắp các châu lục trên thế giới từ Châu Á, Châu Phi đến Mỹ- La tinh và Châu Âu. Cuốn sách giúp độc giả Việt Nam có thêm cách nhìn nhận bao quát, đánh giá đa dạng hơn về sự phát triển không đồng đều của các nước phát triển cũng như lý giải những nguyên nhân dẫn đến việc phục hồi hay thất bại của một số quốc gia trong quá trình phát triển đất nước.

Nội dung cuốn sách được chia làm 4 phần nhằm giải quyết 3 vấn đề cơ bản sau:

(1). Những biểu hiện và nguyên nhân dẫn đến sự lạc hậu, yếu kém (fragile) của một số quốc gia điển hình như ở khu vực Châu Phi: Guinea, Haiti, Kenya, Nigeria, Tunisia, Uganda và một số nước khác. Những sai lầm cơ bản của các chính phủ như: Xã hội thiếu dân chủ; Cải cách không triệt để; Phụ thuộc viện trợ nước ngoài và tài nguyên, xung đột, bạo lực.

(2). Những biểu hiện và nguyên nhân dẫn đến cải cách thành công và phục hồi kinh tế của các quốc gia sau chiến tranh, nội chiến, điển hình là Angola, Burkina, Fasso, Burundi, Rwanda, Chile, Zambia, Myanmar, Việt Nam, Nam Phi, Singapore, Colombia. Tác giả cho rằng các nguyên nhân phục hồi là rất đa đạng dưới nhiều góc độ: có nước phục hồi do khai thác tài nguyên; Cải cách kinh tế; Dàn xếp xung đột; Xây dựng nền kinh tế thị trường; Vai trò của doanh nghiệp.

(3). Vai trò của các nhân tố bên trong và bên ngoài của sự thành công và thất bại của các quốc gia đang phát triển trên thế giới qua dẫn chứng bằng một con số đối lập: nghèo khổ và tăng trưởng GDP; Trong khi Châu Á thay đổi nhanh chóng, thì Châu Phi lại tụt hậu rất nhiều so với 50 năm trước đây...

Ngoài những nội dung trên, TS. Greg Mills đã đưa ra 7 kết luận chính nhằm giải đáp cho câu hỏi “Why States Recover? (Tại sao các quốc gia phục hồi): (1). Tầm quan trọng của an ninh, hiệu quả của lực lượng vũ trang; (2). Tính làm chủ thể chế địa phương; (3) Thiết lập chính sách kinh tế để thành công; (4) Cải cách chính sách toàn diện trên các phương diện chính trị hay phong tục tập quán truyền thống; (5) Suy nghĩ về vấn đề can thiệp của Nhà nước; (6) Suy nghĩ về vấn đề đích cần đạt được; (7) Vai trò lãnh đạo chủ chốt.

Trao đổi các ý kiến về nội dung cuốn sách, các đại biểu đều đánh giá ấn phẩm là công trình tương đối đồ sộ với dung lượng lớn gần 700 trang. Cuốn sách không chỉ có ý nghĩa giúp các nhà nghiên cứu về khu vực Châu Phi có thêm tư liệu để so sánh tương quan với các nước đang phát triển khác trên thế giới mà còn có giá trị giúp các nhà khoa học và độc giả quan tâm có thêm cách nhìn nhận, đánh giá đa dạng và toàn diện hơn về sự phát triển không đồng đều của các quốc gia đang phát triển, tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến sự thành công và thất bại của một số quốc gia trong quá trình phát triển đất nước.

                                                                                                                      Hà Trang