|
Chủ trì Hội thảo có đồng chí Vũ Văn Ninh, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ; GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, đồng chủ nhiệm Chương trình Tây Nam Bộ; đồng chí Lê Văn Thi, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang.
Tham dự Hội thảo có các đồng chí đại diện lãnh đạo, các nhà quản lý, nhà khoa học, các chuyên gia đến từ Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, Ban Tuyên giáo Trung ương, Văn phòng Chính phủ, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Đại học Quốc gia TPHCM, Tỉnh ủy, Ủy ban Nhân dân, các sở, ngành của 13 tỉnh, thành phố vùng Tây Nam Bộ, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, các viện nghiên cứu và trường đại học, Văn phòng Chương trình Tây Nam Bộ, các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương.
Phát biểu chỉ đạo Hội thảo, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng, thời gian qua, mặc dù đã được Chính phủ quan tâm trong việc ban hành các chiến lược, qui hoạch, chính sách phát triển nhưng vùng Tây Nam Bộ phát triển còn xa so với tiềm năng, chưa bền vững; chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm; liên kết hợp tác trong nội bộ vùng, giữa vùng với các tỉnh, vùng khác trong nước, với các nước còn hạn chế; tỷ lệ hộ nghèo còn cao, nhất là vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc Khmer. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực chưa cao, còn thiếu cả lao động có tay nghề lẫn số lượng lao động. Cùng với đó là sự biến đổi khí hậu, tác động về môi trường cũng là những thách thức lớn đối với vùng đồng bằng sông Cửu Long. Phó Thủ tướng khẳng định vai trò quan trọng của Chương trình Tây Nam Bộ nói chung và các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn nói riêng để đưa vùng Tây Nam Bộ trở thành vùng động lực phát triển kinh tế của cả nước. Phó Thủ tướng đề nghị hai cơ quan đồng chủ trì Chương trình, các nhà khoa học, các chuyên gia rà soát, đánh giá kỹ kết quả, hiệu quả của các đề tài nghiên cứu đã thực hiện, các mô hình sản xuất kinh doanh, các mô hình liên kết đã triển khai ở vùng Tây Nam Bộ. Chương trình cần đi vào những lĩnh vực rất cụ thể nhằm giúp khu vực Tây Nam Bộ phát triển đồng bộ về mọi mặt, trong đó, đóng góp của các nhà khoa học xã hội về lĩnh vực kinh tế, về các vấn đề liên kết vùng, xóa đói giảm nghèo, các vấn đề dân tộc, tôn giáo, giáo dục, y tế, vấn đề thích ứng với biến đổi khí hậu của các cộng đồng dân cư vùng Tây Nam Bộ là hết sức quan trọng. Phó Thủ tướng đề nghị Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, Ủy ban Nhân dân, các sở, ngành của các tỉnh, thành phố vùng Tây Nam Bộ, các nhà khoa học, chuyên gia của các tổ chức nghiên cứu và đào tạo trong vùng có tinh thần trách nhiệm cao trong việc phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam và Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh với quyết tâm phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ.
Phát biểu chào mừng Hội thảo, đồng chí Lê Văn Thi, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Kiên Giang cũng nhấn mạnh sự cần thiết và ý nghĩa của Chương trình Tây Nam Bộ đối với phát triển bền vững của tỉnh Kiên Giang nói chung và đặc khu Phú Quốc nói riêng, đồng thời cam kết sẽ luôn là thành viên tích cực và có trách nhiệm của cơ chế hợp tác triển khai Chương trình Tây Nam Bộ và sẽ tiếp tục có những đóng góp thiết thực, chất lượng để các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong Chương trình Tây Nam Bộ đạt được kết quả cao nhất, đáp ứng được các mục tiêu đề ra.
|
|
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, đồng chủ nhiệm Chương trình Tây Nam Bộ chỉ rõ phương thức triển khai các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn và phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ, theo đó: giai đoạn 1 tập trung triển khai nghiên cứu các nhiệm vụ khoa học và công nghệ để giải quyết các vấn đề toàn diện ở tầm vĩ mô liên quan đến phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ; giai đoạn 2 tập trung triển khai nghiên cứu các nhiệm vụ khoa học và công nghệ liên quan đến các vấn đề hết sức cụ thể của các ngành, lĩnh vực của các tỉnh, thành và của vùng Tây Nam Bộ (nhưng không trùng lặp với các chương trình, đề tài, dự án mà các Bộ, ngành, các địa phương trong vùng đang triển khai) nhằm giải quyết đồng bộ các vấn đề kinh tế - xã hội cấp thiết của vùng, cũng như xây dựng, đề xuất các mô hình sản xuất kinh doanh, mô hình liên kết, các giải pháp đột phá phát triển các lĩnh vực, sản phẩm chủ lực dựa trên lợi thế đặc thù của các tỉnh, thành và của vùng Tây Nam Bộ, để đưa vùng Tây Nam Bộ phát huy được hết các thế mạnh, thực sự trở thành vùng động lực phát triển kinh tế của cả nước. GS. Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh tính liên ngành, tổng thể và đồng bộ trong thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong các lĩnh vực khoa học xã hội, khoa học tự nhiên và công nghệ thuộc Chương trình Tây Nam Bộ. Giáo sư cũng khẳng định, để đảm bảo Chương trình Tây Nam Bộ đạt được kết quả và hiệu quả cao nhất, để các nghiên cứu thực hiện trong Chương trình sát với thực tiễn, đáp ứng được yêu cầu cấp thiết và phát triển bền vững của các tỉnh, thành phố và của vùng Tây Nam Bộ, rất cần có sự nỗ lực của các nhà quản lý, các nhà khoa học của hai cơ quan đồng chủ trì Chương trình,của các bộ, ngành Trung ương, các tổ chức nghiên cứu và đào tạo trong cả nước, đặc biệt là rất cần có sự ủng hộ, hưởng ứng, sự đồng thuận, tạo điều kiện và tham gia tích cực của Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, của lãnh đạo các tỉnh, thành phố vùng Tây Nam Bộ, của các tổ chức nghiên cứu và đào tạo, của các chuyên gia trong vùng ngay từ khâu đề xuất các ý tưởng nghiên cứu, trong triển khai các nhiệm vụ, trong phản biện và đánh giá các kết quả nghiên cứu nhằm cùng đưa ra được các kiến nghị, giải pháp chính sách, các mô hình sản xuất kinh doanh, mô hình liên kết có tính thực tiễn cao, phát huy được các lợi thế đặc thù của vùng, tiểu vùng và các tỉnh trong vùng, nhanh chóng góp phần tạo nên những thay đổi tích cực, mạnh mẽ trong phát triển kinh tế, trong ổn định xã hội, trong nâng cao thu nhập và chất lượng đời sống nhân dân, giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu và nước biển dâng, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững vùng, để đưa vùng Tây Nam Bộ thực sự trở thành vùng động lực tăng trưởng và phát triển kinh tế quan trọng hàng đầu của cả nước, tạo được sự lan tỏa phát triển đối với các vùng khác trong cả nước. Đồng chí đồng chủ nhiệm Chương trình đề nghị các đại biểu tham dự Hội thảo tập trung thảo luận về các vấn đề trọng điểm, bức xúc về khoa học xã hội và nhân văn và phát triển bền vững của vùng cần triển khai nghiên cứu trong Chương trình; cùng thảo luận và thống nhất về cách thức đặt hàng, đề xuất nghiên cứu, cách thức triển khai, cơ chế phối hợp giữa Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam với Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, Ủy ban Nhân dân, các sở, ngành các tỉnh, thành phố vùng Tây Nam Bộ, các trường đại học và viện nghiên cứu trong vùng và cả nước; cùng thảo luận về mối quan hệ giữa nghiên cứu và tư vấn chính sách, giữa nghiên cứu và chuyển giao, sử dụng kết quả nghiên cứu để các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn và phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ thực sự có ý nghĩa thực tiễn và đóng góp vào phát triển bền vững các tỉnh, thành phố và của vùng Tây Nam Bộ.
|
|
Các đại biểu tham dự Hội thảo đã dành nhiều thời gian phát biểu đánh giá cao đối với 15 đề xuất nghiên cứu năm 2015 trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn và phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ, đồng thời bổ sung một số chủ đề đề nghị Chương trình quan tâm nghiên cứu; thảo luận về cơ chế đề xuất, hợp tác trong triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong chương trình, đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết có sự tham gia tích cực và có hiệu quả của Ủy ban Nhân dân, các sở, ngành, các tổ chức, của các đồng chí lãnh đạo và các chuyên gia của 13 tỉnh, thành phố vùng Tây Nam Bộ để các kết quả nghiên cứu có tính thực tiễn cao, có địa chỉ áp dụng cụ thể.
Phát biểu kết luận Hội thảo, GS. Nguyễn Xuân Thắng đánh giá cao những gợi ý bổ sung đề xuất nghiên cứu của các đại biểu, đồng thời một lần nữa nhấn mạnh vai trò và sự cần thiết của cơ chế phối hợp và sự tham gia tích cực, hiệu quả của Ban chỉ đạo Tây Nam Bộ, của Ủy ban Nhân dân, các sở, ngành, của các đồng chí lãnh đạo và các chuyên gia của 13 tỉnh, thành phố vùng Tây Nam Bộ trong triển khai các nhiệm vụ khoa học xã hội và nhân văn trong Chương trình Tây Nam Bộ. Giáo sư đề nghị ngay từ khâu đề xuất nghiên cứu cần làm rõ mục tiêu, định hướng nội dung, dự kiến sản phẩm, địa chỉ áp dụng; đặc biệt là các cơ quan, tổ chức, cá nhân khi tham gia đấu thầu bắt buộc phải có một số yêu cầu trong thuyết minh đề cương: i) rà soát, tổng quan các chương trình, đề tài, đề án nghiên cứu có liên quan, làm rõ sự kế thừa và những vấn đề chưa được đề cập; ii) bám sát các yêu cầu mới trong và ngoài nước, vùng và từng tỉnh đặt ra; iii) phải có các đối tác địa phương cam kết cùng thực hiện; iv) phải định vị rõ địa chỉ áp dụng và chuyển giao kết quả nghiên cứu. Đây chính là những điểm nhấn quan trọng của Chương trình để các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn và phát triển bền vững vùng Tây Nam Bộ thực sự có ý nghĩa thực tiễn, đóng góp vào phát triển đột phá các lĩnh vực, sản phẩm chủ lực có lợi thế đặc thù của các tỉnh, thành phố và của vùng, đóng góp vào phát triển bền vững các tỉnh, thành phố và của vùng Tây Nam Bộ./.
TS. Vũ Hùng Cường
|
