GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam kiêm Viện trưởng Viện Nghiên cứu Trung Quốc chủ trì buổi Tọa đàm. Tham dự Tọa đàm còn có PGS.TS. Đặng Nguyên Anh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam kiêm Viện trưởng Viện Xã hội học; Lãnh đạo các ban chức năng và các viện nghiên cứu chuyên ngành cùng các đại biểu đến từ các viện nghiên cứu chuyên ngành của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.
Trong tham luận của mình, PGS. Salvatore Babones đã trình bày một số vấn đề về thực trạng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc và thực tế phát triển theo từng vùng miền của nước này. Điểm nhấn của Tọa đàm là việc PGS. Babones nêu ra những hạn chế, những khó khăn về mặt cấu trúc có thể cản trở tăng trưởng nhanh của nước này trong tương lai.
 |
|
|
|
 |
Theo PGS.TS. Salvatore Babones, Trung Quốc bắt đầu tăng trưởng nhanh từ sau khi nước này thực hiện chính sách mở cửa (1979) và hiện nay Trung Quốc đã đạt mức tăng trưởng GDP ngang bằng với Đông Âu. Nhiều người cho rằng Trung Quốc rất giàu, nhưng trên thực tế, nếu tính theo GDP đầu người thì Trung Quốc còn nghèo hơn cả Mexico và Braxin. Hiện nay, Mexico và Braxin đạt mức thu nhập bình quân 10.000USD/người/năm, nhưng phải đến năm 2020 Trung Quốc mới đạt được mức thu nhập này. Hiện nay, ở Trung Quốc chỉ có một số địa phương đạt được mức thu nhập của Mexico và Braxin như Bắc Kinh, Quảng Đông, Triết Giang, Phúc Kiến, Giang Tô…. Hiện tượng dịch chuyển cực tăng trưởng đang diễn ra tại nước này khi các vùng trước đây có tăng trưởng cao là vùng duyên hải nay lại có mức tăng trưởng thấp vì đã đạt mức tới hạn rồi, và các vùng trước đây có mức tăng trưởng thấp như Tây Nam, Tây và Tây Bắc thì hiện nay có mức tăng trưởng cao hơn. Có một thực tế là tốc độ già hóa dân số nước này đang tăng nhanh, tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động đang ngày một giảm.PGS. Babones đưa ra kết luận rằng Trung Quốc sẽ “già đi trước khi trở nên giàu có”. Bên cạnh đó, những hạn chế về cấu trúc cũng có tác động cản trở tăng trưởng của nước này trong tương lai. So với các nước phát triển Tây Âu, Mỹ và ngay cả các nước thuộc nhóm BRICS thì thực trạng cơ sở hạ tầng ở Trung Quốc vẫn còn yếu kém, giao thông không phát triển như các nước khác, cụ thể là ít sân bay, ít đường cao tốc, vỉa hè cho người đi bộ chưa nhiều, cơ sở hạ tầng cho giáo dục chưa tốt.
Để khắc phục những điểm nghẽn cấu trúc, theo GS. Babones, Trung Quốc cần tiếp tục tăng đầu tư công. Tuy nhiên, chi nhiều hơn thu lại là một thực tế của nước này. Thực tế là, cho đến năm 2008, nguồn thu và chi của chính phủ Trung Quốc ngang nhau, nhưng trong những năm sau đó thì nguồn thu đã không đủ chi, bắt đầu thâm hụt ngân sách. Năm 2015 chi ngân sách của Trung Quốc tăng 25% và việc thu thuế bị chậm lại (thấp hơn).. Hiện tại Trung Quốc đang dựa vào nguồn thu thuế tăng theo cùng GDP và phải đối mặt với những chi tiêu ngày càng gia tăng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế ngày càng chậm lại, đầu tư nước ngoài ít dần đi, tỉ giá hối đoái không ổn định, giới thượng lưu rời bỏ ra nước ngoài…
Về giải pháp tài chính cho những hạn chế về cấu trúc, theo GS. Babones, Trung Quốc cần tăng mức thu thuế (thuế thu nhập, thuế doanh nghiệp..) lên ngang bằng với các nước phương tây (40-50%) trong khi hiện nay mức thuế ở Trung Quốc chỉ chưa tới 30%. Việc tăng mức thu thuế sẽ giúp nước này cân bằng được các khoản thu chi ngân sách, tăng cường đầu tư công và từng bước giải quyết được vấn đề điểm nghẽn cấu trúc, hỗ trợ tăng trưởng cao trong tương lai.
Sau khi nghe PGS.TS. Salvatore Babones trình bày, rất nhiều câu hỏi nêu lên đã được diễn giả giải đáp một cách thuyết phục. Tọa đàm cũng là dịp để các đại biểu thảo luận, trao đổi, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, giúp hiểu rõ hơn về tương lai tăng trưởng ở Trung Quốc./.
Nguyễn Thu Hà
