Tham dự Hội thảo có Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Đồng chí Phùng Hữu Phú, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; Đồng chí Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Đồng chí Phạm Văn Linh, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung Ương, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Đồng chí Lê Quốc Lý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cùng sự góp mặt của các đồng chí lãnh đạo, đại diện các bộ, ban ngành Trung ương và đông đảo các nhà khoa học trong nước và quốc tế.
Cách đây tròn 200 năm, Các Mác - một nhân cách vĩ đại, nhà lý luận thiên tài, lãnh tụ vĩ đại của giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới đã chào đời tại Tơ-ri-vơ thuộc nước Phổ. C.Mác nổi bật về trí thông minh và lòng vị tha, yêu thương con người, đức tính giản dị và tấm lòng nhiệt huyết; ý chí vươn lên và năng lực lao động phi thường; lòng can đảm và sự khoan dung, độ lượng. Cuộc đời và những di sản tư tưởng của Mác đã đi vào lịch sử nhân loại với vị trí kiệt xuất trong hàng ngũ những vĩ nhân. C.Mác đã để lại cho chúng ta một kho tàng tri thức đồ sộ và phong phú ở nhiều mặt, nhiều lĩnh vực như: triết học, xã hội học, kinh tế học, lịch sử, pháp lý, chính trị,…
Trong phát biểu khai mạc và báo cáo đề dẫn tại Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng khẳng định di sản lý luận đồ sộ, công lao to lớn và đầu tiên của C.Mác là đã xây dựng một thế giới nhân sinh quan và phương pháp luận mới, khoa học và cách mạng, đem lại cho nhân loại tiến bộ và nhất là cho giai cấp công nhân một công cụ vĩ đại để nhận thức và cải tạo thế giới. Đó là chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. C.Mác đã thực hiện một cuộc cách mạng trong toàn bộ quan niệm về lịch sử thế giới. Lần đầu tiên trong lịch sử, các quy luật phát triển của xã hội loài người được phát hiện, tích hợp và trình bày trong một hệ thống các quy luật: quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất; cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng; tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội chứ không phải ngược lại; kinh tế, xét đến cùng quyết định chính trị; sự phát triển của các hình thái kinh tế - xã hội như một quá trình lịch sử - tự nhiên. Nhờ vậy, lần đầu tiên nhân loại có một học thuyết tương đối hoàn chỉnh.
C.Mác đã vận dụng chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử vào nghiên cứu phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, C.Mác đã vạch ra những quy luật kinh tế của xã hội tư bản chủ nghĩa, nhìn nhận chủ nghĩa tư bản trong cả quá trình phát sinh, phát triển và diệt vong của nó. Học thuyết giá trị thặng dư - một trong hai phát kiến vĩ đại của Mác, là qui luật cơ bản, phổ biến của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Mác chỉ rõ mâu thuẫn cơ bản của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là mâu thuẫn giữa tính xã hội hóa ngày càng cao của lực lượng sản xuất với tính tư bản chủ nghĩa của việc chiếm hữu tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn này không tự giải quyết được trong chủ nghĩa tư bản.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, với các học thuyết của mình, C.Mác đã đặt nền móng vững chắc cho việc hiện thực hóa tư tưởng về chủ nghĩa xã hội khoa học - về sự nghiệp giải phóng giai cấp công nhân và giải phóng loài người khỏi áp bức, bóc lột. Công lao to lớn của C.Mác là đã xây dựng một thế giới quan và phương pháp luận mới, khoa học và cách mạng, đem lại cho nhân loại tiến bộ và nhất là giai cấp công nhân một công cụ vĩ đại để nhận thức và cải tạo thế giới.
 |
 |
GS.TS. Nguyễn Xuân Thắng viện dẫn: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiếp thu, vận dụng và phát triển sáng tạo Chủ nghĩa Mác-Lênin phù hợp với điều kiện thực tiễn Việt Nam. Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trở thành nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam, là kim chỉ nam cho cách mạng Việt Nam. Nhờ đó, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân và toàn thể dân tộc Việt Nam tiến hành cách mạng thành công, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, nỗ lực xây dựng và bảo vệ vững chắc tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tiếp tục đẩy mạnh đồng bộ công cuộc đổi mới. Việt Nam từ một nước có trình độ kinh tế lạc hậu đã bước vào thời kỳ đẩu mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế. Những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của hơn 30 năm đổi mới một lần nữa khẳng định sức sống bền vững của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tính đúng đắn của đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tư tưởng của Mác cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin đã, đang và sẽ là ngọn đuốc dẫn đường cho cách mạng Việt Nam trong thời đại mới.
 |
 |
Hội thảo đã nhận được 86 bài tham luận của các nhà khoa học, các nhà hoạt động xã hội đến từ Trung Quốc, Lào và Việt Nam, trong đó có 26 bài tham luận quốc tế. Các tham luận tập trung làm sáng tỏ những vấn đề chính như sau:
Thứ nhất, khẳng định giá trị lý luận và ý nghĩa thực tiễn trong di sản tư tưởng của C.Mác.
Chủ nghĩa Mác đã trải qua hơn 170 năm qua, thực tiễn đã có nhiều thay đổi, nhưng tư tưởng của Mác cùng với chủ nghĩa Mác-Lênin vẫn phát triển, vẫn tràn đầy sức sống, vẫn là thế giới quan, phương pháp luận khoa học của hàng triệu người trên trái đất. Nhiều giá trị của chủ nghĩa Mác-Lênin vẫn mang sức sống trường tồn, vẫn tiếp tục tỏa sáng với chủ nghĩa nhân văn vì con người, với phương pháp biện chứng duy vật, quan niệm duy vật về lịch sử, học thuyết giá trị thặng dư, học thuyết hình thái kinh tế xã hội,…
Thứ hai, khẳng định sự cần thiết phải vận dụng sáng tạo, bổ sung, phát triển tư tưởng của C.Mác phù hợp với thực tiễn ở mỗi quốc gia, dân tộc.
C.Mác là một thiên tài nhưng Ông vẫn bị qui định bởi chính những điều kiện lịch sử của thời đại mình. Chúng ta không thể đòi hỏi C.Mác suy nghĩ thay cho các thế hệ sau những vấn đề chưa đặt ra trong thời đại của Ông. Mỗi nguyên lý trong học thuyết của C.Mác cũng luôn được Ông bổ sung, phát triển bằng tổng kết thực tiễn và khái quát các thành tựu khoa học hiện đại. Nghiên cứu và vận dụng, bổ sung, phát triển tư tưởng của C.Mác phải dựa trên tinh thần biện chứng chứ không được giáo điều, xơ cứng; phải linh hoạt, tùy từng điều kiện thực tiễn lịch sẻ cụ thể của mỗi quốc gia, dân tộc.
Thứ ba, một số vấn đề do thực tiễn mới đặt ra cần được soi sáng bằng tư tưởng của C.Mác.
Hiện nay, cách mạng khoa học, công nghệ và toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, nhân loại đang bước vào cách mạng 4.0, chủ nghĩa tư bản đã và đang tự điều chỉnh, nhiều vấn đề mới nảy sinh… Chính vì vậy, các nhà khoa học đã chỉ ra sự cần thiết phải tiếp tục bổ sung, phát triển tư tưởng của Các Mác trong thời đại ngày nay.
Hội thảo được tổ chức nhân dịp Kỷ niệm 200 Ngày sinh của C.Mác, là dịp để chúng ta bày tỏ tình cảm tri ân, sự kính trọng sâu sắc đối với C.Mác - nhà tư tưởng vĩ đại của nhân loại. Hội thảo còn là dịp để chúng ta nhận thức sâu sắc hơn và tiếp tục khẳng định những giá trị bền vững trong học thuyết Mác.
Hội thảo là cơ hội để các học giả trong nước và quốc tế gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ những kết quả nghiên cứu mới, những kinh nghiệm vận dụng tư tưởng của C.Mác vào thực tiễn mỗi nước, những vấn đề cần bổ sung, phát triển của Chủ nghĩa Mác phục vụ sự nghiệp xây dựng, hợp tác và phát triển của các quốc gia, dân tộc hiện nay.
PV.
