Tham dự Hội thảo về phía Nhật Bản có Giáo sư Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường Đại học Việt- Nhật, Đại học Quốc gia Hà Nội; Ngài Sugano Yuichi, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam; Ngài Doi Katsuma, Giám đốc Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản, Quỹ Giao lưu quốc tế Nhật Bản; Giáo sư Sasaki Shigeto, Hiệu trưởng Trường Đại học Senshu, Nhật Bản; Ngài Nakajima Takeo, Trưởng đại diện Jetro tại Hà Nội; Giáo sư Oyane Jun, Viện trưởng Viện Khoa học xã hội, Đại học Senshu, Nhật Bản.
 |
Về phía các đại biểu Việt Nam và Viện Hàn lâm có TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm; Đại sứ Đoàn Xuân Hưng, Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam- Nhật Bản, Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản; Đại sứ Nguyễn Quốc Cường, Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao, Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản; Bà Lâm Thị Thanh Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Đông Bắc Á, Bộ Ngoại giao; PGS.TS. Nguyễn Văn Minh, Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Viện Hàn lâm, Viện trưởng Viện Dân tộc học; PGS.TS. Nguyễn Tài Đông, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Đảng ủy Viện Hàn lâm; ThS. Nguyễn Thanh Hà, Trưởng ban Ban Hợp tác quốc tế; ThS. Ngô Tiến Phát, Phó Trưởng ban Ban Tổ chức – Cán bộ; ThS. Vũ Đức Dũng, Phó Trưởng ban Ban Tổ chức- Cán bộ và TS. Trần Hoàng Long, Phó Viện trưởng điều hành Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á cùng toàn thể các cán bộ Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á. Tham dự Hội thảo còn quy tụ các cán bộ, các nhà nghiên cứu của các viện nghiên cứu trực thuộc Viện Hàn lâm, các nhà nghiên cứu đến từ các cơ quan Trung ương, các giảng viên, nhà nghiên cứu về Nhật Bản tại các trường Đại học trong cả nước.
Thay mặt Lãnh đạo Viện Hàn lâm, phát biểu khai mạc tại Hội thảo, TS. Phan Chí Hiếu nhiệt liệt chào mừng sự góp mặt đông đảo của các đại biểu tham dự. Chủ tịch bày tỏ sự trân trọng sâu sắc mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp giữa Việt Nam- Nhật Bản trong thời gian qua. Trên nền tảng của sự tin cậy cao của quan hệ đối tác chiến lược, quan hệ Việt Nam-Nhật Bản ngày càng phát triển mạnh mẽ, tạo cơ sở để hai nước nâng cấp quan hệ trở thành “Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở Châu Á” vào tháng 3/2014. 50 năm qua, quan hệ Việt Nam- Nhật Bản không ngừng phát triển nhanh chóng, đạt được nhiều thành tựu to lớn và toàn diện trên các lĩnh vực (chính trị- ngoại giao, kinh tế- thương mại, an ninh- quốc phòng). Bên cạnh đó, các hoạt động giao lưu văn hóa, du lịch, giáo dục- đào tạo, thể thao, y tế, giao lưu nhân dân… giữa hai nước diễn ra thường xuyên, thực chất và hiệu quả, tạo nền tảng quan trọng góp phần đưa quan hệ Việt Nam- Nhật Bản phát triển toàn diện.
Chủ tịch đánh giá cao chủ đề Hội thảo và mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học sẽ dành thời gian trao đổi, thảo luận, tập trung vào các phương hướng, giải pháp. Qua đó nhận diện những thách thức, thời cơ mới, góp phần cung cấp các cơ sở khoa học, thực tiễn để các nhà hoạch định chiến lược, chính sách tham mưu các giải pháp thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ hợp tác 02 quốc gia Việt Nam- Nhật Bản trong thời gian tới.
 |
Phát biểu chào mừng Hội thảo, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamda Takio trân trọng mối quan hệ ngoại giao tốt đẹp Việt Nam- Nhật Bản và đánh giá cao vị trí, vai trò và tiềm năng phát triển Việt Nam ở trong khu vực Châu Á và trên thế giới trên mọi lĩnh vực (thương mại đầu tư, công nghệ, năng lượng xanh, chuyển đổi số, an ninh- quốc phòng…). Theo đó, Nhật Bản là một trong ba nhà đầu tư lớn nhất của Việt Nam, với quy mô ngày càng được mở rộng đã đóng góp to lớn vào sự tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong những năm qua. Tính đến hết năm 2022, kim ngạch FDI lũy kế của Nhật tại Việt Nam là gần 69 tỷ USD, xếp thứ ba sau Hàn Quốc và Singapore. FDI của Nhật góp phần quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa của Việt Nam.
Đại sứ Yamada Taiko cho hay: “Đối với Nhật Bản, Việt Nam là một trong những đối tác quan trọng và đều gắn kết với sự phát triển của Việt Nam và sự phát triển của Việt Nam cũng vì lợi ích của Nhật Bản. Vì vậy, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ cho Việt Nam phát triển kinh tế trong thời gian tới”.
Trong khuôn khổ phiên khai mạc của Hội thảo, Chủ tịch Viện Hàn lâm Phan Chí Hiếu đã trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp Khoa học xã hội” Việt Nam cho Giáo sư Furuta Motoo, Hiệu trưởng Trường Đại hoc Việt – Nhật, Đại học Quốc gia Hà Nội để ghi nhận những đóng góp của Ông trong nhiều năm qua cho hoạt động nghiên cứu và thúc đẩy học thuật tại Việt Nam.
Trường Đại học Việt Nhật là một biểu tượng của mối quan hệ “đối tác chiến lược” tốt đẹp giữa Việt Nam và Nhật Bản. Ngoài sứ mệnh đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao hướng tới trở thành các chuyên gia, nhà lãnh đạo, nhà quản lý ở Việt Nam, Nhật Bản, khu vực và thế giới, Trường Đại học Việt Nhật còn có sứ mệnh cung cấp nhân tài gánh vác mối quan hệ “đối tác chiến lược” giữa Việt Nam và Nhật Bản. Về đào tạo và nghiên cứu khoa học, trường đi theo triết lý giáo dục khai phóng của các đại học nghiên cứu hàng đầu Nhật Bản.
 |
Giáo sư Furuta Motoo chia sẻ: “Tôi tự hào suốt đời gắn liền với Việt Nam. Đối với tôi, Việt Nam là một nước rất đặc biệt. Song cảm nhận về Việt Nam của các nhà Việt Nam học trẻ tuổi Nhật Bản có vẻ khác với tôi. Tôi thấy rằng Việt Nam thế kỷ XXI đạt được phát triển kinh tế và đã trở thành một nước “bình thường”, không còn là một nước “đặc biệt” như trong mắt của người nước ngoài trước đây. Thực tế là, một nước đặc biệt có vẻ thuộc về một thế giới khác biệt, đôi khi lại có sức hấp dẫn các nhà nghiên cứu nước ngoài, nhất là trong lĩnh vực khu vực học. Và khu vực học nước ngoài sẽ càng phát triển khi đối tượng nghiên cứu là nước đặc biệt”.
Hội thảo 50 năm quan hệ Việt Nam- Nhật Bản nhận được 21 báo cáo trình bày, chia làm 05 phiên thảo luận liên quan đến các lĩnh vực hợp tác về chính trị- ngoại giao, an ninh- quốc phòng, kinh tế, văn hóa- giáo dục vã xã hội của hơn 20 học giả là các nhà nghiên cứu Việt Nam và Nhật Bản.
Với mục tiêu mở rộng cơ hội giao lưu học thuật và truyền bá kinh nghiệm cũng như bài học từ quá trình hợp tác phát triển và hiện đại hóa của Nhật Bản với các nước đang phát triển, JICA đã triển khai dự án “JICA – CHAIR”, hướng đến đối tượng là các trường đại học hàng đầu tại các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, dự án này đã được triển khai từ năm 2021. Trong khuôn khổ dự án “JICA- CHAIR”, JICA hợp tác với các nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á- Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam trong một số hoạt động như xây dựng tài liệu giảng dạy về Nhật Bản và nghiên cứu về sự phát triển của quan hệ Việt Nam- Nhật Bản, cử các nhà nghiên cứu nổi tiếng từ Nhật Bản tới tham dự hội thảo chuyên đề tại Nhật Bản.
Cùng với việc tiếp tục liên kết, hợp tác với nhiều đối tác khác nhau tại Nhật Bản và Việt Nam, JICA kỳ vọng trong thời gian tới sẽ đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu về Nhật Bản tại Việt Nam, hướng đến tăng cường hơn nữa mối quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia.
Quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước đang đứng trước những vận hội phát triển mới đầy triển vọng. Những thành tựu tốt đẹp của lịch sử 50 năm hợp tác, sự tương đồng về lợi ích chiến lược giữa hai bên là “động lực” hướng tới nâng tầm quan hệ ngoại giao Việt Nam- Nhật Bản lên tầm cao mới. Qua đó góp phần thúc đẩy sự gắn kết giữa hai dân tộc, hai quốc gia ngày càng bền chặt, sâu sắc, vì lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp tích cực vì mục tiêu hòa bình, ổn định, phồn vinh, hợp tác và phát triển ở khu vực và thế giới.
Nguyễn Thu Trang
