Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông (2004-2014)

Tham dự Lễ kỷ niệm, về phía Việt Nam có: PGS.TS. Phạm Văn Đức, Trưởng ban Tuyên giáo Đảng ủy, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; TS. Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Viện trưởng Phụ trách Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông; Đại diện các cơ quan Đảng, Nhà nước và Quốc hội; Đại diện các Viện nghiên cứu trong và ngoài Viện Hàn lâm, các Ban chức năng của Viện Hàn lâm, các trường đại học ở Hà Nội; Các đồng chí nguyên là lãnh đạo của Viện Hàn lâm, các đồng chí lãnh đạo tiền nhiệm và từng công tác tại Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông đã nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác cùng đông đảo cán bộ hiện đang công tác Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông.

Về phía khách quốc tế có: Ngài Cherif Chikhi, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Algeria tại Việt Nam; Ông Saadi Salama, Đại sứ Palestine tại Việt Nam; Bà Kgomotso Ruth Magau, Đại sứ nước Cộng hòa Nam Phi tại Việt Nam; Đại sứ, Tham tán của một số nước tại Việt Nam như: Iran, Nigeria, Angola, Soubata, Morocco…

Tại Lễ kỷ niệm, TS. Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông đã tổng kết chặng đường 10 năm phát triển và hướng về tương lai của Viện. Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông được thành lập theo Nghị định số 26/CP năm 2004 của Chính phủ và hoạt động theo Quyết định số 230/2005/QĐ-KHXH năm 2005 của Viện Khoa học xã hội Việt Nam (nay là Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam).

Trải qua 10 năm phát triển, Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông đã trưởng thành, vững mạnh, có nhiều đóng góp to lớn cho nền khoa học xã hội và sự phát triển đất nước. Các công trình nghiên cứu và ấn phẩm khoa học (Tạp chí Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông) có giá trị lý luận và thực tiễn, tập trung vào nhiều vấn đề nổi bật: (1) Mở rộng quan hệ của Việt Nam với các nước khu vực Trung Đông và Châu Phi; (2) Biến động chính trị xã hội ở các nước Bắc Phi - Trung Đông; (3) Các vấn đề cơ bản về Hồi giáo ở Trung Đông; (4) Mối quan hệ giữa tôn giáo và chính trị; (5) Phát triển nông nghiệp ở Châu Phi; (6) Bẫy thu nhập trung bình…Theo đó, các kết quả nghiên cứu đã cung cấp những luận cứ khoa học xác thực cho việc tư vấn chính sách của Đảng, Nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp.

Về quan hệ đối ngoại, Viện Nghiên cứu Châu Phi- Trung Đông có quan hệ hợp tác chặt chẽ với các đại sứ quán, các cơ quan đại diện của các nước Châu Phi và Trung Đông tại Hà Nội thông qua các sự kiện khoa học và hội thảo quốc tế lớn. Ngoài ra, trang thông tin điện tử song ngữ (Việt- Anh) là kênh thông tin giao lưu quan trọng với các đối tác trong nước và quốc tế. Về công tác đào tạo, các cán bộ Viện Nghiên cứu Châu Phi- Trung Đông đã kết hợp nghiên cứu với đào tạo và hướng dẫn khoa học tại nhiều cơ sở giáo dục trong nước; đặc biệt là đào tạo nguồn nhân lực trẻ, chất lượng cao của Học viện Khoa học xã hội thuộc Viện Hàn lâm.

Nhằm đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học và hoạt động đào tạo của Viện Nghiên cứu Châu Phi- Trung Đông trong thời gian tới, báo cáo của TS. Nguyễn Mạnh Hùng đã chỉ rõ 3 chiến lược phát triển giai đoạn (2020-2030). Đó là: (1) Hướng tới phát triển toàn diện trên các phương diện: Hoạt động nghiên cứu; Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đời sống cán bộ; Kiện toàn cơ cấu tổ chức; Hiện đại hóa cơ sở vật chất phục vụ nghiên cứu. (2) Phát triển kết hợp nội lực và ngoại lực (gắn kết lực lượng cán bộ nghiên cứu với các chuyên gia có trình độ cao trong nước và quốc tế). (3) Nghiên cứu gắn liền với lý luận và thực tiễn (nhu cầu phát triển của đất nước) giữa tư vấn chính sách và tư vấn cộng đồng doanh nghiệp.

Ghi nhận những thành tựu đã đạt được, thay mặt Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, PGS.TS. Phạm Văn Đức, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm đã trao tặng Bằng khen của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông. Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, PGS.TS. Phạm Văn Đức nhấn mạnh: Chặng đường 10 năm qua đã chứng kiến từng bước phát triển của Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông, từ một đơn vị nghiên cứu nhỏ với nhiều khó khăn, đến nay Viện đã trưởng thành qua công tác nghiên cứu và đào tạo tại các cơ quan và nhiều trường đại học, số lượng cán bộ đã ổn định và chất lượng nguồn nhân lực đã được nâng cao (28 cán bộ với 5 tiến sĩ).

Trong thời gian tới, Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông nên tập trung nghiên cứu những vấn đề phức tạp nổi lên ở khu vực (kinh tế, quan hệ đối ngoại, chính trị- xã hội, tôn giáo…) góp phần tư vấn cho Đảng và Nhà nước về đường lối, chính sách đối ngoại. Để đẩy mạnh công tác nghiên cứu và đào tạo, Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông cần xây dựng kế hoạch cụ thể: (1) Thành lập chuyên ngành nghiên cứu Châu Phi - Trung Đông ở Học viện Khoa học xã hội; (2) Nâng cao tinh thần đoàn kết giữa Lãnh đạo và Chi ủy; (3) Phát huy vai trò năng động, sáng tạo của người đứng đầu; (4) Chú trọng đào tạo về chuyên môn, ngoại ngữ; (5) Mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế về nghiên cứu khoa học. Hơn thế, Viện phải nỗ lực dựa trên chức năng, nhiệm vụ nhằm thúc đẩy hoạt động nghiên cứu tìm hiểu về khu vực Châu Phi và Trung Đông, từ đó góp phần mở rộng quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Việt Nam với khu vực này trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay. 

Tập thể lãnh đạo, cán bộ Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông chụp ảnh lưu niệm với Lãnh đạo Viện Hàn lâm và khách quốc tế

Tại Lễ kỷ niệm, các đại biểu cũng được nghe nhiều lời phát biểu cảm động, chân thành của các thế hệ lãnh đạo Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông. Đây cũng là dịp để tri ân những cán bộ đã và đang góp phần xây dựng và phát triển Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông, thể hiện truyền thống tốt đẹp “uống nước nhớ nguồn”, để các thế hệ hôm nay và mai sau của Viện hiểu biết rõ hơn về truyền thống và lịch sử của Viện, vững bước nối tiếp các thế hệ đi trước xây dựng Viện ngày một phát triển hơn. Đây cũng là dịp để tri ân bạn bè trong nước và quốc tế, các đối tác và cộng tác viên đã gắn bó chặt chẽ với Viện Nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông trong suốt 10 năm qua và tiếp tục cùng sánh bước với Viện trong những chặng đường phát triển sắp tới.

NTT