Khởi nghĩa Yên Bái là một cuộc nổi dậy bằng vũ trang bùng phát tại Yên Bái vào đêm mùng 9, rạng sáng ngày 10/2/1930, do Việt Nam Quốc dân Đảng tổ chức và lãnh đạo. Dù nhanh chóng bị thất bại do nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan, nhưng cuộc khởi nghĩa Yên Bái đã góp phần cổ vũ lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam.

Với óc quan sát tỉ mỉ, cụ thể, tác giả Bốn Mắt không chỉ mô tả lại cuộc nổi dậy, mà với cái nhìn sắc sảo, khách quan, cộng với sự phân tích mang tính khoa học của một nhà quân sự, ông đã phân tích nguyên nhân dẫn đến vụ bạo động này. Ông đề cập đến những nguyên nhân chủ quan từ phía quân đội Pháp và trách nhiệm của nhà cầm quyền Đông Dương thời đó. Những phân tích và đánh giá của ông khá bao quát, từ vị trí địa lý các vùng miền, từ tâm tính, đặc điểm của con người đến những giá trị đạo đức và tinh thần dân tộc của người Việt Nam.

Cuộc Tọa đàm đã diễn ra sôi nổi với những phân tích, đánh giá về sự kiện khởi nghĩa Yên Bái, về cách viết của tác giả và những giá trị mà cuốn sách đem lại qua phát biểu của Nhà sử học Dương Trung Quốc, hay những thông tin thú vị mà dịch giả Nguyễn Thành Quang có được về tác giả có bút danh Bốn Mắt, rồi về thiên tình sử bi tráng, rất xúc động qua câu chuyện về tình cảm sâu nặng của cô Nguyễn Thị Giang, vị hôn thê của Nguyễn Thái Học dành cho ông mà dịch giả - người dẫn chương trình Nguyễn Thúy Yên chia sẻ v.v…

Tại buổi Tọa đàm, Q. Giám đốc - Tổng biên tập Nhà xuất bản Khoa học xã hội Phạm Minh Phúc nhận được câu hỏi về lý do xuất bản cuốn sách “Yên Bái đêm đỏ lửa”. Ông cho biết: Cuộc khởi nghĩa Yên Bái là sự kiện quan trọng trong lịch sử cận đại Việt Nam, tuy thất bại nhưng đã thổi bùng ngọn lửa đấu tranh mạnh mẽ cho khao khát hòa bình, độc lập và tự do của người dân đất Việt. Đối với mỗi sự kiện lịch sử, các nhà nghiên cứu cũng như độc giả cần những góc nhìn đa chiều; cuốn sách này có sự khác biệt với các tài liệu trước đây ở chỗ, nó đem lại cho độc giả một góc nhìn thú vị của người ở phía bên kia chiến tuyến, lại là một sỹ quan quân đội Pháp đã từng trải nghiệm và có nhiều kinh nghiệm về vấn đề chiến tranh. Bên cạnh đó, sau khi đọc bản thảo cuốn sách cho thấy tác giả là người rất khách quan khi nhìn nhận các vấn đề và ông rất tôn trọng văn hóa, con người Việt Nam v.v… Và đó là lý do Nhà xuất bản Khoa học xã hội đã liên kết với Trường Phương Books xuất bản cuốn sách này

Một số hình ảnh tại Tọa đàm – Ra mắt, giới thiệu sách “Yên Bái đêm đỏ lửa”

PV.