Dự hội thảo có đảo các đồng chí ủy viên BCH Công đoàn Viện Hàn lâm và Công đoàn các đơn vị trực thuộc Công đoàn Viện Hàn lâm; đại biểu đại diện các đơn vị chức năng và các đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm.
Ngày nay, phát triển kinh tế - xã hội ngày càng diễn ra nhanh chóng trên phạm vi toàn cầu đã dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng về môi trường như ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm rác thải nhựa, biến đổi khí hậu, lãng phí tài nguyên,… Một trong những nguyên nhân góp phần nảy sinh những vấn đề này xuất phát từ chính thói quen mua sắm và tiêu dùng thiếu bền vững của con người. Vì vậy, hành động thay đổi thói quen tiêu dùng hướng tới tiêu dùng bền vững là giải pháp hiệu quả góp phần bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và hướng tới phát triển bền vững.
Phát biểu đề dẫn hội thảo, TS. Hoàng Hồng Hiệp, Quyền Viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ cho biết, ở Việt Nam, tiêu dùng xanh là một trong những nội dung quan trọng trong Chiến lược tăng trưởng xanh giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến 2050. Vì vậy, tiêu dùng xanh ngày càng được quan tâm nhiều hơn với nhiều hoạt động triển khai liên quan đến sản xuất và tiêu dùng bền vững. Nhiều mô hình tiêu dùng xanh đã được cộng đồng hưởng ứng như sử dụng túi vải để thay thế cho túi nilon, dùng chai, ly bằng thủy tinh thay thế cho chai, ly nhựa sử dụng một lần,... Những điều này cho thấy nhận thức của Chính phủ và người dân Việt Nam về tiêu dùng xanh đang có những thay đổi theo hướng tích cực. Tuy nhiên, để tiêu dùng xanh trở nên phổ biến ở Việt Nam cần có nhiều hoạt động hơn nữa liên quan đến việc nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi tiêu dùng của mỗi cá nhân.
Với vai trò là một cơ quan thuộc chính phủ, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam luôn chú trọng đến công tác giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người lao động về bảo vệ môi trường. TS. Hoàng Hồng Hiệp mong muốn, hội thảo sẽ tập trung trao đổi về các nội dung chính như: Thể chế, chính sách về tiêu dùng xanh, định hướng Chiến lược quốc gia về tiêu dùng xanh của Việt Nam; Vai trò của tiêu dùng xanh đối với môi trường và phát triển bền vững của nhân loại; Nhận thức của người lao động Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam về tiêu dùng xanh; Mô hình cộng đồng tham gia các hoạt động tiêu dùng xanh; Giải pháp truyền thông, nâng cao nhận thức về tiêu dùng xanh cho người lao động Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam;…
Các đại biểu phát biểu, trình bày tại hội thảo
Bàn về tiêu dùng xanh trong chiến lược tăng trưởng xanh ở Việt Nam, TS. Hà Huy Ngọc, Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, tổng kết việc thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh 2014, các hoạt động thúc đẩy tiêu dùng bền vững, tiêu dùng xanh được đánh giá là đang triển khai và cần tiếp tục triển khai. Tiêu dùng bền vững đã được hình thành và đã có những kết quả nhất định như: Thói quen tiêu dùng đã bắt đầu có những chuyển biến tích cực như sử dụng nguyên vật liệu, túi nilon, bao gói thân thiện với môi trường.
TS. Ngọc cũng chỉ ra, số lượng người tiêu dùng đón nhận các sản phẩm dán nhãn xanh dù đã tăng trong những năm gần đây song vẫn còn khá hạn chế. Thực tiễn cho thấy hoạt động xanh hóa tiêu dùng ở các hộ gia đình còn chưa thực sự được quan tâm. Các hoạt động tiêu dùng của người dân vẫn bị chi phối bởi phong tục, tập quán và khả năng kinh tế. Người tiêu dùng chưa nhận diện được đầy đủ và còn hạn chế trong tiêu dùng các sản phẩm xanh. Hoạt động xử lý chất thải còn nhỏ lẻ, tự phát, thiếu sự quản lý và kiểm soát chặt chẽ của các cơ quan có thẩm quyền về bảo vệ môi trường ở địa phương…
Phân tích về thực trạng tiêu dùng xanh của người lao động Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Thạc sỹ Đinh Thế Toàn, Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ cho biết, kết quả của nhóm nghiên cứu của Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ cho thấy, người lao động Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam có nhận thức về tiêu dùng xanh và đã thực hiện hành vi tiêu dùng xanh tại cơ quan, gia đình thông qua hoạt động mua sắm xanh, sử dụng xanh và thải bỏ xanh.
Hiện nay các quy định bắt buộc về tiêu dùng xanh đối với cá nhân chưa được đưa vào Luật hóa, do đó để thúc đẩy hành vi tiêu dùng xanh của người lao động tại Viện Hàn lâm, các đơn vị thuộc và trực thuộc Viện Hàn lâm có thể xây dựng chuẩn mực tiêu dùng xanh và tổ chức ký cam kết thực hiện tiêu dùng xanh đối với người lao động tại đơn vị. Những việc làm này có thể giúp tạo dựng một môi trường làm việc, nơi mà các thực hành xanh được khuyến khích cũng như trở nên phổ biến, từ đó tác động đến hành vi của mỗi cá nhân, tạo ra được các thói quen xanh ngay trong môi trường làm việc.
Tại hội thảo, các đại biểu cũng thảo luận những giải pháp, đề xuất thiết thực nâng cao nhận thức của người lao động Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam về tiêu dùng xanh như: Hoạt động thải bỏ và xử lý các sản phẩm thải cần theo hướng thân thiện với môi trường, đáp ứng với qui định chung của cơ quan, đơn vị và qui định của địa phương; tăng cường tổ chức tuyên truyền về tiêu dùng xanh rộng rãi, bằng những hình thức phù hợp, tiết kiệm chi phí tới toàn thể người lao động Viện Hàn lâm…
Phát biểu kết luận hội thảo, TS. Bùi Thị Thu Hiền đánh giá cao chất lượng hội thảo và hy vọng, các thông tin thảo luận từ hội thảo không chỉ dừng lại ở việc nâng cao nhận thức cho cán bộ của Viện Hàn lâm về các vấn đề tiêu dùng xanh mà sẽ trở thành nhiệm vụ hành động cụ thể. Các ý kiến thảo luận trong hội thảo sẽ được tổng hợp thành những giải pháp, đề xuất thiết thực nhằm nâng cao nhận thức của người lao động Viện Hàn lâm về tiêu dùng xanh, từ đó góp thay đổi hành vi tiêu dùng hướng đến tiêu dùng bền vững, sử dụng hợp lý tài nguyên và bảo vệ môi trường.
PV.
