Lễ khai mạc Tuần Việt Nam diễn ra theo hình thức trực tuyến kết hợp trực tiếp, có sự tham gia của Thứ trưởng Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên Bang Nga Konstantin Mogilevsky; Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam Lê Xuân Định; Phó Tổng cục trưởng Cơ quan hợp tác Liên Bang Nga- Rossotrudinichestvo, Pavel Shevtsov; Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (VASS) Phan Chí Hiếu; Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST) Trần Tuấn Anh; Đại biện lâm thời Đại sứ quán Việt Nam tại Liên Bang Nga Lê Đắc Quân; Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Liên Bang Nga Đỗ Xuân Hoàng, cùng nhiều chuyên gia và học giả hai nước.

Trong bài phát biểu khai mạc, thay mặt Lãnh đạo Viện Hàn lâm, TS. Phan Chí Hiếu trân trọng cảm ơn Viện Hàn lâm Khoa học Liên Bang Nga; Viện Nghiên cứu Trung Quốc và Châu Á đương đại (thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga); Trung tâm Thông tin Khoa học Nga và các đối tác đã hỗ trợ, hợp tác chặt chẽ, hiệu quả với VASS cũng như các đơn vị trực thuộc, các nhà khoa học của VASS trong thời gian vừa qua. Đồng thời, Chủ tịch VASS đánh giá cao sáng kiến và ý nghĩa thiết thực của Hội thảo, đây là một cơ hội quý báu để hai nước nhìn lại các thành tựu hợp tác khoa học trong thời gian qua. Qua đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả của hợp tác này trong tương lai.

Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Liên bang Nga đã trải qua chặng đường 73 năm lịch sử, vượt qua thử thách của thời gian và tiếp tục phát triển mạnh mẽ cả về bề rộng lẫn chiều sâu với nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa xã hội, khoa học công nghệ.

Trong chuyến thăm Nga vào các năm 2014 và 2018, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Chính sách nhất quán của Việt Nam là luôn coi trọng và mong muốn củng cố, thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Liên bang Nga, coi Nga là một trong những đối tác truyền thống hữu nghị, quan trọng, tin cậy hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Việt Nam”, và “Quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp giữa Việt Nam và Liên bang Nga có bề dày lịch sử, được thử thách qua thời gian, được nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp. Đây là tài sản chung vô giá của hai dân tộc, cần được giữ gìn và phát huy”. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng nhận định, có lẽ ít có nước nào trên thế giới như Việt Nam có nhiều thế hệ người Việt, trong đó có lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương, được đào tạo và học tập tại Liên bang Nga. Đây là một trong những nhân tố quan trọng góp phần củng cố mối quan hệ hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước. 

Chủ tịch nhấn mạnh, Trong các lĩnh vực hợp tác giữa hai nước thì hợp tác khoa học công nghệ luôn là một định hướng ưu tiên và được chú trọng, đẩy mạnh. Trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đang duy trì quan hệ thường xuyên với các viện nghiên cứu thuộc Viện Hàn lâm khoa học Nga (Viện Trung Quốc và Châu Á đương đại, Viện Kinh tế, Viện Nhân khẩu học, Viện Triết); các cơ sở đào tạo (Khoa Á-Phi, Đại học Tổng hợp quốc gia Matxcova, Học viện Quan hệ quốc tế Matxcova,  Đại học Tổng hợp quốc gia St Petersburg); các cơ quan tư vấn chính sách (như Viện nghiên cứu chiến lược thuộc Tổng thống Nga, Trung tâm phân tích trực thuộc Thủ tướng Nga) và nhiều cơ quan khác. Các hoạt động hợp tác khá phong phù như: các hoạt động hợp tác nghiên cứu, tài trợ nghiên cứu; trao đổi đoàn; các hội nghị, hội thảo, tọa đàm; các hoạt động trao đổi thông tin, xuất bản sách và tạp chí…

Trong giai đoạn 2017-2021, các nhà khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã phối hợp với các nhà khoa học của Nga triển khai 27 dự án nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn trong khuôn khổ tài trợ của Trung tâm thông tin khoa học Nga. Nhiều dự án đã được nghiệm thu, đánh giá cao và đang được ứng dụng trong đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội.

Kết thúc bài phát biểu khai mạc, Chủ tịch Phan Chí Hiếu mong muốn và bày tỏ niềm tin sâu sắc rằng các sự kiện mà hai bên đang triển khai hợp tác sẽ mở ra một trang mới cho các hoạt động hợp tác khoa học giữa hai bên, đóng góp tích cực, hiệu quả hơn vào việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam- Liên Bang Nga lên tầm cao mới. Bên cạnh đó, Chủ tịch VASS gửi đến Hội nghị bàn tròn những lời chúc tốt đẹp, chúc cho mối quan hệ truyền thống, hữu nghị và hợp tác giữa hai nước ngày càng bền vững và phát triển thịnh vượng.

Các sự kiện trong khuôn khổ Tuần Việt Nam tại Moskva được chia thành 3 lĩnh vực chính: Định hướng thực hành, khoa học-kỹ thuật, và văn hóa. Chương trình gồm 8 cuộc hội thảo bàn tròn về kinh tế, khoa học, và giáo dục. Các đại biểu sẽ thảo luận về triển vọng hợp tác giữa Nga và Việt Nam trong lĩnh vực ngân hàng, khai thác dầu khí, y tế và công nghệ thông tin. Ngoài ra còn có các lớp học thực hành và bài giảng. Người nghe có cơ hội tìm hiểu về lịch sử và nghệ thuật của Việt Nam, tham gia các lớp học in tranh, thư pháp, làm quạt Việt, xếp giấy origami cũng như học hỏi bí quyết của các bậc thầy ẩm thực Việt Nam.

Các đơn vị tổ chức Tuần lễ Việt Nam là Ngôi nhà Nga về Hợp tác Khoa học và Kỹ thuật Quốc tế, Viện Trung Quốc và châu Á đương đại trực thuộc Viện Hàn lâm khoa học Liên Bang Nga, Trung tâm Thông tin khoa học Liên Bang Nga. Sự kiện được Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên Bang Nga cũng như Đại sứ quán Việt Nam tại Liên Bang Nga hỗ trợ.

Nguyễn Thu Trang