TS. Bùi Ngọc Quang, Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng phát biểu tại lễ khai mạc

Phát biểu khai mạc chương trình, Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng, TS. Bùi Ngọc Quang chia sẻ, chương trình “Em yêu Trung thu - Em yêu khoa học” được tổ chức với mục tiêu kết hợp giới thiệu, tôn vinh, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống với hoạt động trải nghiệm khám phá khoa học, công nghệ. Ông tin rằng sự kết hợp giữa truyền thống và công nghệ sẽ mang đến trải nghiệm mới và hào hứng cho các bạn trẻ khi đến với Bảo tàng nhân dịp trung thu năm 2023. Chương trình cũng là dịp đặc biệt để ông bà, cha mẹ các gia đình ôn lại ký ức tuổi thơ và chia sẻ những hiểu biết của mình cho con cháu qua các trò chơi dân gian qua đó thành viên các gia đình có cơ hội được gắn kết với nhau nhiều hơn, biết tôn vinh, chia sẻ, gìn giữ những giá trị văn hóa của dân tộc. Đồng thời, có thêm những góc nhìn mới về các góc tiếp cận liên quan đến công nghệ - nhân tố có ảnh hưởng rất lớn đến phát triển xã hội cũng như thế giới quan của thế hệ trẻ, hoạt động có ý nghĩa góp phần quan trọng để mỗi cá nhân, mỗi gia đình thêm hiểu và trân trọng các giá trị truyền thống của cha ông cũng như các giá trị văn hóa mới của xã hội từ đó góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong xã hội đương đại.

 "Em yêu Trung thu - Em yêu khoa học” năm 2023 được Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam tổ chức trong 2 ngày 23-24/9/2023 là “bữa tiệc” văn hóa nhằm mang đến một mùa Trung thu ý nghĩa cho các em nhỏ thông qua việc tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống và khám phá khoa học qua đồ chơi dân gian bằng các trải nghiệm thực và ảo. Chương trình gồm nhiều hoạt động như: Múa lân, rước đèn Trung thu; tìm hiểu ý nghĩa mâm cỗ truyền thống và cách bày trí... Dưới sự hướng dẫn của nghệ nhân, thợ thủ công, các em nhỏ được tự tay làm các món đồ chơi dân gian như: Đèn kéo quân, đèn ông sao, tiến sĩ giấy, ông đánh gậy, mâm ngũ quả bột, phỗng đất, mặt nạ giấy bồi...

Nghệ nhân Nguyễn Văn Quyền giới thiệu cho công chúng và các bạn trẻ chiếc đèn ông sao 6 cánh

Phát biểu tại lễ khai mạc, nghệ nhân Nguyễn Văn Quyền là khách mời quen thuộc của Bảo tàng cho biết: mỗi kỳ Trung thu, dù đã cao tuổi, lại ở xa, nhưng ông vẫn chăm chỉ có mặt tại Bảo tàng hướng dẫn trực tiếp cho các khách du lịch và trẻ em làm các đồ chơi dân gian, năm nay ông Quyền giới thiệu cho công chúng và các bạn trẻ chiếc đèn ông sao 6 cánh. Ông Quyền giải thích, trước đây đèn ông sao được làm 6 cánh, khi xuất hiện cờ đỏ sao vàng mới thiết kế làm đèn ông sao 5 cánh. Ông hy vọng dưới sự hướng dẫn của ông, các bạn trẻ có thể tự tay làm được đèn ông sao và đèn kéo quân, món đồ chơi giàu ý nghĩa tốt đẹp, tiếp tục cùng ông gìn giữ lại món đồ chơi dân gian truyền thống cho các thế hệ mai sau.

X

Các bạn nhỏ háo hức xem nghệ nhân trang trí, nặn tò he, đồ chơi bằng bột

Trò chơi nhảy dây, hoạt động dân dã nhưng đầy ắp tiếng cười của các bạn nhỏ

Các bạn nhỏ tò mò tìm hiểu cách làm và trang trí mặt nạ, đồ chơi truyền thống mỗi dịp Trung thu tại Bảo tàng

Cả gia đình cùng nhau xem rối nước, môn nghệ thuật giàu tính truyền thống nhất tại Việt Nam tại Bảo tàng

Bên cạnh hoạt động làm đồ chơi, tham dự chương trình “Em yêu Trung thu - Em yêu khoa học” các bạn trẻ sẽ được tham dự một số trò chơi vận động như: Nhảy bao bố, ném lon, bịt mắt đánh trống, nhảy dây, kéo co, đi cà kheo, đi goòng; học những bài hát đồng dao thông qua chơi trò chơi rồng rắn lên mây, chơi chuyền, được tự tay làm một chiếc bánh dẻo hay giã cốm bằng cối đá. Ngoài ra, các bạn yêu thích văn hóa Hàn Quốc có cơ hội khám phá Tết Trung thu của Hàn Quốc thông qua mâm cỗ và video trong phòng trưng bày Hàn Quốc.

Đặc biệt, sự kiện lần này Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam còn hướng đến một số hoạt động mới áp dụng công nghệ trong việc khám phá văn hóa truyền thống qua không gian thực và ảo. Các thông điệp, ý nghĩa gắn với đồ chơi Trung thu được truyền tải đơn giản, dễ hiểu, dễ nhớ. Công nghệ cũng tạo cơ hội cho du khách tham gia vào hoạt động quét mã QR “Đua tìm kho báu trung thu” để khám phá những thông tin thú vị trong các không gian trưng bày của Bảo tàng. Cùng với các hoạt động áp dụng công nghệ, hoạt động khám phá khoa học qua đồ chơi dân gian cũng mở ra những cách thức học tập mới cho các em nhỏ qua Stem; Có cơ hội tìm hiểu những đồ chơi giản dị của đêm rằm được giải thích dưới góc nhìn khoa học sẽ góp phần đưa đến cho các em thêm những hiểu biết mới nhờ kết nối từ tri thức dân gian đến kiến thức khoa học, ví dụ như các em có thể làm đèn kéo quân để học về đối lưu chất khí và hiểu nguyên lý chuyển động của đèn; làm đèn cù để hiểu về lực ma sát; làm trống lắc để hiểu về hộp âm…

Các bạn nhỏ tham gia trải nghiệm trò chơi công nghệ ảo tại Bảo tàng

Thử nghiệm đánh đàn đá trên nền tảng công nghệ tại Bảo tàng

Các bạn nhỏ chăm chú lắng nghe cô giáo kể chuyện qua tranh - một mô hình giáo dục trực quan, rất thu hút sự quan tâm của các bạn nhỏ tại Bảo tàng

Không gian âm nhạc mở, cơ hội để các bạn trẻ chủ động thể hiện tiếng nói của mình trước công chúng

Có thể nói nhờ các hoạt động tương tác trải nghiệm này mà những bài học khoa học lại trở nên đơn giản, dễ hiểu. Ngoài ra, Bảo tàng cũng tổ chức thêm góc trải nghiệm sáng tạo nghệ thuật với chủ đề ghép tranh trung thu cùng Vụn Art, làm đồ trang trí từ các họa tiết hoa văn dân tộc và đồ chơi dân gian của các bạn trẻ áp dụng kỹ thuật Hoạ Kim Sa được giới thiệu với mong muốn ngày càng nhiều bạn trẻ yêu quý, trân trọng các sản phẩm thủ công. Một hoạt động mới nữa của chương trình đó là Bảo tàng tạo một không gian âm nhạc mở để đưa cơ hội cho các bạn trẻ chủ động thể hiện tiếng nói của mình trước công chúng. Hoạt động này giúp thế hệ trẻ gen Z có nhiều cơ hội kết nối và chia sẻ tiếng nói cùng nhau và là nhịp cầu nhỏ gia tăng sự gắn kết giữa các thế hệ mà BTC hướng tới nhân dịp trung thu năm 2023 tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam./.

Phạm Vĩnh Hà