Tháp tùng Chủ tịch Viện Hàn lâm có PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm, cùng đại diện lãnh đạo Văn phòng và các ban chức năng. Về phía Viện Sử học, PGS.TS. Võ Xuân Vinh, Bí thư Chi bộ, Viện trưởng; TS. Lê Quang Chắn, Phó Viện trưởng; PGS.TS. Nguyễn Đức Nhuệ, nguyên Phó Viện trưởng Phụ trách, Chủ tich Hội đồng khoa học cùng toàn thể viên chức và người lao động của Viện.

Tập thể Lãnh đạo, viên chức, người lao động Viện Sử học đã hân hoan và xúc động đón tiếp GS.TS. Lê Văn Lợi, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cùng đoàn công tác đến thăm và làm việc với Viện Sử học. Đây là sự kiện hết sức ý nghĩa, bởi đã từ lâu, Viện chưa có dịp được đón tiếp Chủ tịch cùng Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm trực tiếp về thăm và động viên. Sự hiện diện của Chủ tịch Viện và đoàn công tác không chỉ thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Lãnh đạo Viện Hàn lâm đối với Viện, mà còn tiếp thêm nguồn động lực mạnh mẽ để tập thể cán bộ, viên chức nỗ lực hơn nữa trong nghiên cứu, đào tạo, phát triển ngành sử học – lĩnh vực có vai trò quan trọng trong việc gìn giữ, phát huy giá trị lịch sử dân tộc

Nhiều kết quả công tác nổi bật trong hoạt động của Viện Sử học

Buổi làm việc trong không khí cởi mở, chia sẻ, Viện trưởng PGS.TS. Võ Xuân Vinh giới thiệu khái quát về Viện Sử học. Hơn 70 năm hình thành và phát triển, Viện đã ghi dấu ấn với nhiều công trình nghiên cứu có giá trị, đến nay Viện đã xuất bản được hơn 500 đầu sách trong đó có những bộ sách lớn rất có giá trị, gần 700 số Tạp chí lịch sử với hơn 5.300 bài viết có chất lượng cao, 6 nhà khoa học nhận giải thưởng Hồ Chí Minh, 8 nhà khoa học nhận giải thưởng Nhà nước cho các công trình và cụm công trình nghiên cứu...

Cùng với thành tích chuyên môn, đến nay, công tác kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, được Viện nghiêm túc thực hiện; duy trì kỷ luật hành chính, phát huy tinh thần dân chủ, tổ chức giao ban định kỳ giúp lãnh đạo nắm bắt kịp thời tình hình, chỉ đạo công việc hiệu quả. Đặc biệt, đến tháng 4/2025, Viện đã kiện toàn Viện trưởng sau gần 5 năm chỉ có Phó Viện trưởng phụ trách, tạo chuyển biến tích cực trong năng lực điều hành.

Viện đã hoàn thiện Đề án vị trí việc làm, khung năng lực, bản mô tả công việc; thực hiện quy hoạch cán bộ lãnh đạo giai đoạn 2021–2026 và 2026–2031; bổ nhiệm đúng quy định một số trưởng, phó phòng; đồng thời cử cán bộ tham gia đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, lý luận chính trị và quản lý nhà nước nhằm tạo nguồn cán bộ kế cận.

Trong nghiên cứu khoa học, Viện đã hoàn thành xuất sắc hệ đề tài cấp Bộ giai đoạn 2023–2024; các đề tài cấp Bộ giai đoạn 2025–2026 và hệ đề tài cấp cơ sở năm 2025 đang triển khai đúng tiến độ; đồng thời xây dựng kế hoạch dài hạn cho giai đoạn 2026–2028. Bên cạnh đó, trong năm 2025, Viện đã chủ trì, phối hợp tổ chức nhiều hội thảo khoa học quan trọng như: kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, cùng các hội thảo chuyên đề về nhân vật, sự kiện lịch sử.

Công tác hợp tác quốc tế được duy trì, mở rộng cả về số lượng và chất lượng; tích cực xúc tiến ký kết bản ghi nhớ hợp tác với đối tác Hàn Quốc, Nga, mở ra triển vọng tăng cường hợp tác trong giai đoạn tới.

Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử duy trì 12 số/năm, bảo đảm tôn chỉ, mục đích, chuẩn mực học thuật và tính chính trị. Thư viện được bổ sung đầu sách, số hóa hàng vạn trang tài liệu Hán Nôm phục vụ bạn đọc. Công tác xuất bản các sản phẩm khoa học được đẩy mạnh, nhiều công trình đã hoàn tất hồ sơ gửi Nhà xuất bản và Tạp chí Khoa học xã hội,…

Trong quý IV/2025 và các năm tiếp theo, Viện tập trung hoàn thiện các quy định về quản lý, điều hành và cơ chế phối hợp; Triển khai hiệu quả kế hoạch nghiên cứu năm 2026, chú trọng nghiên cứu cơ bản gắn với tư vấn chính sách, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; Đẩy mạnh hai chương trình nghiên cứu trọng điểm: Lịch sử kinh tế tư nhân Việt Nam; Lịch sử đô thị Việt Nam; đồng thời, mở rộng hợp tác quốc tế, tăng cường công bố kết quả nghiên cứu ra thế giới, khẳng định vị thế của Viện trong cộng đồng khoa học khu vực và quốc tế.

Thảo luận cởi mở – Góp ý xây dựng định hướng phát triển

Tại buổi làm việc, viên chức và người lao động của Viện Sử học đã thẳng thắn trao đổi, đóng góp nhiều ý kiến và nêu kiến nghị đối với lãnh đạo Viện Hàn lâm, các đơn vị chuyên môn giúp việc Chủ tịch Viện.

Các ý kiến tập trung vào những vấn đề thiết thực, gắn trực tiếp với điều kiện nghiên cứu và công tác của Viện: Cơ sở hạ tầng và điều kiện làm việc; mở lớp đào tạo Hán Nôm nhằm đáp ứng yêu cầu chuyên môn; điều chỉnh cách tính KPI phù hợp với tình hình thực tế; xây dựng website riêng đối với tạp chí nhằm phổ biến rộng rãi tri thức cũng như đáp ứng tiêu chuẩn về tạp chí điện tử; có cách thức cải thiện đời sống thu nhập của viên chức, người lao động; xem xét thành lập phòng nghiên cứu chuyên sâu về Phù Nam, Chăm pa,…

Ngay sau khi lắng nghe các ý kiến phát biểu, dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch Lê Văn Lợi, đại diện Ban Tổ chức – Cán bộ, Ban Tài Chính và QLKH, Văn phòng Viện Hàn lâm đã trực tiếp trao đổi từng nội dung. Nhiều kiến nghị được ghi nhận và cam kết đưa vào kế hoạch xem xét, giải quyết trong thời gian tới.

PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, Ủy viên Ban thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm, lãnh đạo phụ trách đơn vị đã biểu dương những nỗ lực, thành tựu của tập thể Viện Sử học trong thời gian qua; đồng thời gợi mở các giải pháp cụ thể, trong đó nhấn mạnh việc phân định rõ công việc thuộc thẩm quyền Viện Sử học và công việc cần Viện Hàn lâm phối hợp, một số nội dung thuộc vượt quá thẩm quyền Viện Hàn lâm cũng được phân tích rõ để tránh phát sinh vướng mắc. Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Minh cũng đề nghị Viện chú trọng tuyển dụng, sử dụng nhân lực đúng quy định, phân công nhiệm vụ hợp lý; sửa đổi, bổ sung quy chế quản lý, bảo đảm an toàn cho viên chức, người lao động; chủ động phòng cháy chữa cháy, nâng cao điều kiện làm việc.

Ghi nhận thành tựu đã đạt được – Định hướng tương lai

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, GS.TS. Lê Văn Lợi ghi nhận và biểu dương những thành tựu nghiên cứu của Viện Sử học trong thời gian qua; nhấn mạnh vai trò của Viện trong tổ chức nghiên cứu các vấn đề lý luận, phương pháp luận sử học; phản biện, phê phán các quan điểm xuyên tạc lịch sử; biên soạn, giới thiệu lịch sử Việt Nam từ cổ đại đến hiện đại, kết hợp nghiên cứu với đào tạo, tham gia góp ý, phản biện các chương trình, dự án phát triển kinh tế – xã hội theo phân công của Viện Hàn lâm. Chủ tịch đánh giá cao chất lượng nguồn nhân lực của Viện trong bối cảnh chung của Viện Hàn lâm, trong đó tỉ lệ viên chức có trình độ tiến sỹ chiếm tỷ lệ khá cao.

Đối với các kiến nghị, đề xuất của Viện, Chủ tịch Lê Văn Lợi cho biết sẽ nghiên cứu tìm giải pháp tháo gỡ trong thời gian tới, nhất là những vấn đề liên quan đến chế độ chính sách, đào tạo và hỗ trợ nghiên cứu,… Chủ tịch đề nghị Viện tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ trọng tâm trong bối cảnh tình hình khu vực và quốc tế có nhiều biến động; tập trung nghiên cứu có hệ thống, chọn hướng ưu tiên, từng bước hình thành các công trình toàn diện; đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng website riêng, hướng tới xuất bản trực tuyến, tạp chí tiếng Anh, tiếng Trung và bài viết đạt chuẩn quốc tế.

Chủ tịch Viện cho rằng Tạp chí Lịch sử là một trong những ấn phẩm có giá trị đặc biệt trong việc truyền tải thông tin. Không chỉ đơn thuần là kênh phổ biến tri thức, Tạp chí còn là diễn đàn học thuật uy tín, nơi hội tụ các công trình nghiên cứu. Qua đó, Tạp chí Lịch sử góp phần lan tỏa những giá trị cốt lõi của khoa học lịch sử, phục vụ thiết thực cho công tác nghiên cứu, giảng dạy, cũng như bồi đắp nhận thức xã hội về truyền thống, bản sắc và con đường phát triển của dân tộc. Đồng thời, Chủ tịch Viện đề nghị Tạp chí Lịch sử mỗi số có ít nhất 1 bải về bảo vệ nền tảng tư tưởng của đảng từ nghiên cứu lịch sử.

Chủ tịch cũng lưu ý Viện cần tiếp tục giữ vững đoàn kết – “hòn đá tảng” trong thực hiện nhiệm vụ; phát huy vai trò nêu gương của người đứng đầu, của Chi ủy, Đảng ủy và tập thể lãnh đạo đơn vị. Cùng với đó, Viện phải quan tâm bồi dưỡng, phát triển đảng viên, như: xây dựng lộ trình, giao chỉ tiêu cụ thể cho lãnh đạo trong công tác bồi dưỡng cán bộ đủ điều kiện để đứng trong hàng ngũ của Đảng. Về nâng cao chất lượng đội ngũ, Chủ tịch nhấn mạnh cần xây dựng đề án đào tạo cán bộ, khuyến khích học tập nâng cao trình độ, đặc biệt là ngoại ngữ và Hán Nôm; tạo điều kiện cho cán bộ đăng ký các chức danh GS, PGS và Viện Hàn lâm sẽ có cơ chế hỗ trợ.

GS.TS. Lê Văn Lợi khẳng định Viện Hàn lâm luôn ủng hộ, đồng hành cùng Viện Sử học trong quá trình phát triển; chúc tập thể cán bộ, viên chức và người lao động của Viện tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, nỗ lực vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, tiếp tục khẳng định vị thế của ngành sử học trong khoa học xã hội Việt Nam./.