Nhận định nêu trên được GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm đặc biệt nhấn mạnh tại buổi làm việc với Viện Thông tin diễn ra vào sáng ngày 23/10/2025 tại Hội trường lớn tầng 6, trụ sở 1B, Liễu Giai, Ngọc Hà, Hà Nội.

Dự họp cùng Chủ tịch về phía Viện Hàn lâm có: PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm; ThS. Lê Thành Tuyên, Phó Trưởng ban Ban Tổ chức Đảng uỷ; ThS. Nguyễn Mạnh Quân, Trưởng ban Ban Tài chính và Quản lý khoa học; ThS. Nguyễn Thanh Hà, Trưởng ban Ban Hợp tác quốc tế; ThS. Ngô Tiến Phát, Phó Trưởng ban phụ trách, Ban Tổ chức - Cán bộ; TS. Lê Nam Trung, Chánh Văn phòng; TS. Hoàng Minh Quân, Thư ký Chủ tịch.

Về phía Viện Thông tin có PGS.TS. Vũ Hùng Cường, Viện trưởng; các phó Viện trưởng: PGS.TS. Trần Thị Minh Thi và PGS.TS. Lê Hải Đăng cùng sự có mặt của toàn thể viên chức và người lao động Viện Thông tin.

Viện Thông tin được biết đến là tổ chức khoa học và công nghệ công lập trực thuộc Viện Hàn lâm có chức năng nghiên cứu, cung cấp thông tin khoa học xã hội cho Đảng và Nhà nước, Viện Hàn lâm, các cơ quan hoạch định chính sách, các tổ chức và cá nhân có quan tâm về những vấn đề mới, nổi bật về khoa học xã hội và nhân văn của Việt Nam và thế giới; bảo tồn, khai thác, phát triển hiện đại hóa Thư viện Khoa học xã hội và hệ thống thư viện Viện Hàn lâm; hợp tác, liên kết, tư vấn, dịch vụ trong các hoạt động nghiên cứu, thông tin khoa học, thư viện, số hóa, in, phát hành; tham gia đào tạo nguồn nhân lực thông tin – thư viện.

Cơ cấu tổ chức của Viện có 1 Viện trưởng và 2 Phó Viện trưởng; tổng số viên chức và người lao động của Viện đạt 85 người (trong đó có 80 viên chức, 05 nhân viên Hợp đồng do Viện Hàn lâm trả lương, 03 phó giáo sư, tiến sĩ, 07 tiến sĩ và 57 thạc sĩ) được phân bổ công tác tại 8 phòng làm việc, 1 trung tâm, 1 tạp chí bao gồm: Phòng Hành chính – Tổng hợp; Phòng Tin học hóa – Cơ sở dữ liệu; Phòng In – Phát hành; Phòng Nghiên cứu Thông tin Khoa học xã hội; Phòng Nghiên cứu Thông tin Khoa học Nhân văn; Phòng Nghiên cứu Thông tin Quốc tế; Phòng Bổ sung và Xử lý tài liệu; Phòng Bạn đọc và Bảo quản Tài liệu; Trung tâm Thư viện Khối quốc tế; Tạp chí Khoa học xã hội.

Báo cáo công tác tại buổi làm việc, PGS.TS. Vũ Hùng Cường cho biết: Hiện nay, Viện Thông tin đang triển khai thực hiện 04 nhiệm vụ khoa học cấp Bộ (2025-2026), 07 nhiệm vụ khoa học cấp cơ sở (2025). Trên cơ sở kế hoạch ngân sách năm 2025, Viện đã chủ động cân đối, phân bổ, cụ thể hóa các nhiệm vụ và tài chính; tổ chức thành công nhiều hội thảo quốc tế như: “Tư liệu Hán Nôm: Sưu tầm, Bảo quản, Nghiên cứu và Khai thác; “Phân tích giới trong an sinh xã hội về đảm bảo thai sản cho phụ nữ Việt Nam”; “Trí tuệ gắn với máy móc: tư duy lại về trí tuệ và tri thức trong kỷ nguyên mới; tham gia Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh 2/9…; Ký kết MOU với một số tổ chức nghiên cứu, đào tạo, thư viện quốc tế như Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Pháp… để trao đổi ấn phẩm, phối hợp trong các hoạt động nghiên cứu, hiện đại hoá thư viện và xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung.

Khẳng định vai trò của Thư viện trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, Viện Trưởng Vũ Hùng Cường cho biết: Trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay, Thư viện đang ngày càng thể hiện rõ vai trò dẫn dắt, định hướng, thống nhất nghiệp vụ trong toàn hệ thống Thư viện của Viện Hàn lâm.

Với quy mô là một Thư viện đạt chuẩn quốc gia, tài nguyên thông tin của Thư Viện được xây dựng và phát triển theo kiểu khoa học kinh điển và hàn lâm, có những tư liệu có một không hai, được tổ chức thành hai hệ thống kho. Một là, các kho do EFEO để lại gồm có: Kho Tranh cổ; Kho Bản đồ; Kho Hương ước; Kho Sách Hán Nôm; Kho Sách tiếng Nhật; Kho Sách Trung Quốc cổ; Kho Sắc phong; Kho tài liệu Latinh cũ; Kho Thần tích-thần sắc; Kho Ảnh; Kho Phim; Kho Đĩa hát. Hai là, các kho được hình thành từ khi thành lập Thư viện Khoa học Trung ương (06.02.1960 đến nay) gồm: Kho Sách tiếng Nga; Kho Latinh mới; Kho Sách Trung Quốc hiện đại; Kho sách Việt; Kho Báo, Tạp chí; Kho Tạp chí tiếng Nga; Kho Tạp chí tiếng Việt; Các kho đặc thù (Các kho sách cá nhân, Các kho sách chuyên biệt, Kho Tư liệu Mỹ); Kho tài liệu dịch (tài liệu nội sinh);…

Việc vận hành thống nhất trang thiết bị, phần mềm thư viện hiện đại được đầu tư, hạ tầng hiện tại của Thư viện có thể kết nối mạng lưới thư viện toàn cầu, download dữ liệu và thụ hưởng các tài nguyên có sẵn ở các thư viện lớn trong nước và trên thế giới; nâng cao chất lượng phục vụ người dùng tin. Hiện nay, số biểu ghi được hoàn thành, cập nhật lên phần mềm Sierra đạt 4.352 biểu ghi, cơ sở dữ liệu thư mục có 208 biểu ghi tiếng Việt, công tác số hoá tài liệu đạt trên 300.000 trang, công tác bảo quản, sao lưu dự phòng đạt 7.950.000 trang trên thiết bị lưu trữ chuyên dụng, hoàn thành việc tạo lập 18 danh mục thông báo tài liệu mới trên trang OPAC… đã góp phần có hiệu quả vào việc thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số, ứng dụng CNTT trong hoạt động nghiệp vụ của Thư viện. Các hoạt động liên quan đến các lĩnh vực hoạt động khác như: Tạp chí, Xuất bản, hợp tác quốc tế, Nghiên cứu, hoạt động của các tổ chức Đảng, đoàn thể… được Viện triển khai theo đúng tiến độ, đạt được nhiều kết quả theo đúng mục tiêu đề ra.

Bên cạnh những kết quả đạt được, PGS.TS. Vũ Hùng Cường cũng thẳng thắn chỉ rõ những khó khăn còn tồn tại làm ảnh hưởng đến hoạt động chung như: thiếu kinh phí để tổ chức các hội thảo thuộc nhiệm vụ cấp cơ sở, hội thảo phối hợp với địa phương; thiếu kinh phí số hoá, xây dựng cơ sở dữ liệu chung, bảo trì, gia hạn, nâng cấp phần mềm thư viện điện tử, phát triển thư viện số, bảo dưỡng thiết bị số hoá, ứng dụng CNTT, bổ sung tài liệu ngoại văn; chất lượng các sản phẩm nghiên cứu chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường dùng tin; viên chức đạt học hàm, học vị từ tiến sĩ, phó giáo sư còn hạn chế về số lượng; tính liên kết, hiện đại trong hoạt động thư viện chưa cao, nhiều hạng mục đầu tư chưa phát huy được hiệu quả, hiệu năng…

Thảo luận về các vấn đề nổi lên trong các mặt hoạt động, viên chức và người lao động Viện Thông tin đã bày tỏ sự quan tâm về những định hướng của Viện Hàn lâm trong vấn đề đảm bảo nguồn kinh phí thực hiện các hoạt động thường niên; kinh phí đầu tư cho hoạt động chung của Thư viện, hoạt động chuyển đổi số, phần mềm dùng chung; hoạt động tìm kiếm/bổ sung nguồn tin điện tử, cơ sở dữ liệu trực tuyến thông qua các nhà cung cấp quốc tế, các tài khoản truy cập của các tổ chức trong và ngoài nước; quy trình đánh giá kết quả nhiệm vụ nghiên cứu, xếp loại viên chức; triển khai các nhiệm vụ khoa học cấp Bộ trọng điểm, hoạt động bồi dưỡng, đào tạo, nâng cấp cơ sở hạ tầng, bổ sung trang thiết bị làm việc, quy chế hoạt động, vấn đề nâng cao thu nhập,…

Các câu hỏi được đặt ra tại buổi làm việc đều được đại diện các đơn vị chuyên môn giúp việc Chủ tịch Viện Hàn lâm trực tiếp trả lời, trao đổi vào từng nội dung thảo luận, ghi nhận những vấn đề mà Viện Thông tin đang gặp phải và có hướng dẫn giải quyết cụ thể.

Phát biểu tại buổi làm việc, PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm, lãnh đạo phụ trách đơn vị đề nghị đơn vị chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung một số quy chế hoạt động nội bộ (quy chế chi tiêu nội bộ, quy chế làm việc, quy nghiệm thu đề tài; quy chế đánh giá, xếp loại viên chức…) bảo đảm hoạt động quản lý, điều hành và quyền lợi của viên chức, người lao động; nâng cao chất lượng tạp chí, chất lượng hoạt động Thư viện; tìm kiếm cơ chế phối hợp, đẩy mạnh hơn nữa hoạt động đối ngoại, tuyên truyền, hợp tác quốc tế; phát triển nguồn nhân lực, phân công nhiệm vụ hợp lý, đúng vị trí việc làm; chú trọng công tác phòng cháy, chữa cháy, đảm bảo tuyệt đối an ninh, an toàn cơ quan…

Trên cơ sở lắng nghe các nội dung báo cáo và ý kiến thảo luận, phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Chủ tịch Lê Văn Lợi đã đánh giá cao các kết quả mà Viện Thông tin đã đạt được trong thời gian qua và cho rằng: Nguồn lực ổn định, có chất lượng với 100% viên chức có học vị từ thạc sĩ trở lên, Viện Thông tin cần phải trở thành một trong những đơn vị tiên phong trong việc định hình vị thế và uy tín đặc thù của Viện Hàn lâm trên hai trụ cột: (1) Xây dựng Tạp chí Thông tin Khoa học xã hội trở thành một trong những Tạp chí hàng đầu về khoa học xã hội, nhân văn, đảm bảo nguyên tắc đặc trưng, đặc thù, không trùng lặp với các tạp chí khác; (2). Xây dựng Thư viện Khoa học xã hội trở thành Thư viện Trung tâm trong hệ sinh thái các thư viện Viện Hàn lâm nhằm lan toả giá trị tri thức, đưa khoa học vào đời sống, khẳng định thế mạnh đặc thù của Viện Thông tin theo đúng chức năng, thẩm quyền được giao. Để làm tốt được điều này, Chủ tịch đã gợi mở Viện Thông tin xây dựng Chiến lược phát triển và quy hoạch Viện Thông tin giai đoạn 2025-2030 tầm nhìn 2030-2045. Song song với đó Chủ tịch Viện Hàn lâm cũng yêu cầu Viện Thông tin chủ trì, phối hợp với các Ban chức năng xây dựng Đề án “Phát triển văn hóa đọc của Viện Hàn lâm” nhằm tạo dựng, phát triển thói quen, nhu cầu, kỹ năng và phong trào đọc trong toàn Viện Hàn lâm; phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các hoạt động như: phát động các cuộc thi đọc sách, giới thiệu sách hay… góp phần xây dựng xã hội học tập và đưa văn hóa đọc ngày càng lan tỏa sâu rộng đến mọi tầng lớp viên chức và người lao động Viện Hàn lâm trong giai đoạn tới./.