Dự cuộc họp cùng Chủ tịch, về phía Viện Hàn lâm có PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm; ThS. Lê Thành Tuyên, Phó Trưởng ban Ban Tổ chức Đảng uỷ; ThS. Nguyễn Mạnh Quân, Trưởng ban Ban Tài chính và Quản lý khoa học; ThS. Nguyễn Thanh Hà, Trưởng ban Ban Hợp tác quốc tế; TS. Lê Nam Trung, Chánh Văn phòng Viện Hàn lâm,...

Về phía Viện Xã hội học và Tâm lý học (Viện) có PGS.TS. Chu Văn Tuấn, Viện trưởng, các Phó Viện trưởng gồm: PGS.TS. Đặng Thị Hoa, PGS.TS. Nguyễn Thị Minh Ngọc; PGS.TS. Nguyễn Đức Chiện (kiêm Tổng biên tập Tạp chí); TS. Nguyễn Thị Phương Hoa (kiêm Phó Tổng biên tập Tạp chí) cùng sự có mặt của toàn thể viên chức và người lao động của Viện.

Viện Xã hội học và Tâm lý học được biết đến là đơn vị nghiên cứu khối khoa học xã hội thuộc Viện Hàn lâm. Hợp nhất từ 02 đơn vị là Viện Xã hội học và Viện Tâm lý học, đi vào hoạt động từ 01/04/2025 theo Quyết định số 494/QĐ-KHXH ngày 31/3/2025. Sau gần 7 tháng hoạt động chính thức, cơ cấu tổ chức bộ máy của ISP hiện có 01 Viện trưởng và 04 Viện Phó, 08 phòng chuyên môn gồm: Phòng Xã hội học Dân số, Sức khỏe, Môi trường; Phòng Xã hội học Đô thị, Nông thôn và Phát triển cộng đồng; Phòng Xã hội học Văn hóa, Giáo dục và Truyền thông đại chúng; Phòng An sinh xã họi và Công tác xã hội; Phòng Tâm lý học Văn hóa; Phòng Tâm lý học xã hội và Ứng dụng; Phòng Hành chính – Tổng hợp; Tạp chí Xã hội học và Tâm lý học (Tạp chí).

Tính đến thời điểm 15/10/2025, ISP có 65 viên chức và người lao động (trong đó có 53 viên chức biên chế và 12 lao động hợp đồng); Viện có 01 giáo sư, 05 phó giáo sư, 17 tiến sĩ; 31 thạc sĩ, 01 cử nhân, 01 khác; 09 Nghiên cứu viên cao cấp, 19 nghiên cứu viên chính, 06 chuyên viên chính, 01 kỹ thuật viên chính, 02 tư vấn viên chính; 12 nghiên cứu viên, 02 chuyên viên, 01 tư vấn viên, 01 biên tập viên.

Báo cáo công tác tại buổi làm việc, PGS.TS. Chu Văn Tuấn cho biết: Trong năm 2025, ISP thực hiện 33 đề tài/nhiệm vụ/dự án nghiên cứu khoa học các cấp, 21 đề tài, dự án chuyên ngành xã hội học, 12 đề tài, dự án chuyên ngành tâm lý học. Trong đó có 06 đề tài, nhiệm vụ chuyển tiếp từ năm 2023, 2024 (03 đề tài quỹ Nafosted, 02 nhiệm vụ cấp Bộ, 01 đề tài hợp tác với địa phương, 01 dự án hợp tác quốc tế); 09 nhiệm vụ cấp Bộ năm 2025-2026 và 17 nhiệm vụ khoa học cấp cơ sở năm 2025 theo kế hoạch hàng năm. Đến nay, các đề tài/nhiệm vụ nghiên cứu của Viện đều được triển khai theo đúng điến độ.

Hoạt động tư vấn chính sách là một trong những hoạt động nổi bật của Viện. Hiện nay Viện có 01 cán bộ tham gia Hội đồng tư vấn kinh tế - xã hội của Viện Hàn lâm cho Thủ tướng Chính phủ; Viện đã gửi báo cáo tư vấn “Một số vấn đề cấp bách về dân số ở Việt Nam hiện nay” tới Chủ tịch Viện Hàn lâm để gửi các cơ quan trung ương.

Về hoạt động ứng dụng, Viện tiếp tục đẩy mạnh nhiều hoạt động như tham vấn, trị liệu tâm lý cho học sinh, phụ huynh, giáo viên tại các trường học, tập huấn về tham vấn học đường, tham gia tư vấn hỗ trợ xây dựng đề án cho các tổ chức, tổ chức các lớp kỹ năng sống…Công tác này một trong những đóng góp quan trọng của Viện, góp phần đáng kể vào hiệu quả hoạt động của Viện theo hướng hiệu năng, hiệu quả.

Song song với đó là hoạt động hợp tác quốc tế được triển khai mạnh mẽ thể hiện bằng: Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác với trường Đại học Libre de Bruxelles (ULB); Trung tâm Nghiên cứu Phúc lợi xã hội thuộc Viện Phát triển Tri thức xã hội, Đại học Senshu, Nhật Bản cho giai đoạn 2022-2025; Hoạt động trao đổi học giả, phối hợp nghiên cứu và đào tạo, trao đổi thông tin, công bố khoa học trên các tạp chí trong và ngoài nước được đẩy mạnh cả về số lượng và chất lượng; Hoạt động hội nghị, hội thảo, toạ đàm khoa học được tổ chức theo đúng kế hoạch, đạt hiệu quả cao.

Sau hợp nhất, Tạp chí thuộc Viện đã nhanh chóng gửi hồ sơ xin cấp giấy phép hoạt động. Đến cuối tháng 8/2025, Tạp chí đã được cấp giấy phép hoạt động, hiện bản thảo tạp chí kỳ 8 và kỳ 9 đã hoàn thành công tác phản biện, biên tập chuẩn bị xuất bản. Dự kiến trong tháng 10 và tháng 11, Tạp chí sẽ xuất bản toàn bộ các số của năm nay.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, PGS.TS. Chu Văn Tuấn cũng nêu rõ khó khăn liên quan đến việc thiếu hụt nguồn nhân lực; năng lực của một số cán bộ trẻ còn hạn chế; hoạt động Tạp chí còn chậm muộn do vướng các thủ tục hành chính; hoạt động website của đơn vị còn hạn chế về hạ tầng công nghệ…

Thảo luận về các vấn đề nổi lên trong các mặt hoạt động, viên chức và người lao động Viện Tâm lý học và Xã hội học cũng bày tỏ mối quan tâm đến định hướng của Viện Hàn lâm trong việc hỗ trợ các đơn vị/nhóm nghiên cứu tìm kiếm nguồn thông tin, tư liệu phục vụ nhiệm vụ đột xuất được giao; cơ chế hỗ trợ, khuyến khích hoạt động học thuật; làm rõ một số điểm trong quy định chủ nhiệm đề tài cấp Bộ; xây dựng, phát triển đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành; đầu tư trang thiết bị kỹ thuật hạ tầng phục vụ yêu cầu nghiên cứu, tư vấn chính sách, chuyển đổi số; xây dựng cơ sở dữ liệu về khoa học xã hội và nhân văn phục vụ nghiên cứu giảng dạy và tư vấn chính sách; cơ chế cho phép Viện thực hiện các báo cáo thường niên hoặc định kỳ về các vấn đề liên quan đến dân số, mức sinh, sức khỏe tâm thần, an sinh xã hội, chỉ số hạnh phúc; phát triển Tạp chí Xã hội học và Tâm lý học theo tiêu chuẩn quốc tế; thành lập trung tâm tư vấn và dịch vụ khoa học…

Các câu hỏi được đặt ra tại buổi làm việc đều được đại diện các các đơn vị chuyên môn giúp việc Chủ tịch Viện Hàn lâm trực tiếp trả lời, trao đổi vào từng nội dung thảo luận, ghi nhận những vấn đề mà Viện Xã hội hộc và Tâm lý học đang gặp phải và có hướng dẫn giải quyết cụ thể.

Phát biểu tại buổi làm việc, PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm, lãnh đạo phụ trách đơn vị đã đánh giá cao kết quả đạt được của ISP trong thời gian qua. Đồng ý với những ý kiến về giải pháp và định hướng phát triển của Viện trong giai đoạn 2025-2030, Phó Chủ tịch Nguyễn Đức Minh cũng gợi mở các giải pháp cụ thể trong việc xây dựng Chiến lược phát triển của Viện; đề nghị đơn vị chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung một số quy chế hoạt động nội bộ (quy chế chi tiêu nội bộ, quy chế làm việc, quy chế văn hoá công sở…) bảo đảm hoạt động quản lý, điều hành và quyền lợi của viên chức, người lao động; nâng cao chất lượng các nghiên cứu, đẩy mạnh hơn nữa số lượng công bố quốc tế; phát triển nguồn nhân lực, phân công nhiệm vụ hợp lý đúng vị trí việc làm; tích cực phối hợp với các đơn vị khác trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị đột xuất/nhiệm vụ chung của Viện Hàn lâm; phát huy dân chủ cơ sở, tăng cường thanh tra, giám sát, tạo cơ chế minh bạch, công bằng...

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Chủ tịch Lê Văn Lợi đã biểu dương, đánh giá cao các kết quả mà Viện Xã hội học và Tâm lý học đã đạt được trong thời gian qua. Đồng thời, đề nghị Viện tập trung xây dựng Chiến lược phát triển, có lộ trình quy hoạch cụ thể về các định hướng nghiên cứu, xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung trong lĩnh vực xã hội học và tâm lý học, công cụ hỗ trợ nghiên cứu…giai đoạn 2025-2030 tầm nhìn 2035. Trong đó xác định rõ các nhóm vấn đề cần tiếp cận, từ đó bố trí các nhiệm vụ liên quan như: kế hoạch tổ chức hội nghị - hội thảo, diễn đàn trao đổi học thuật, hoạt động kết nối, phối hợp với địa phương, tìm kiếm nguồn lực… cho đúng, sát với tình hình thực tế và thẩm quyền của ISP. Bên cạnh đó, cần đặc biệt chú trọng đẩy mạnh các nghiên cứu chuyên sâu, đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng, đưa kết quả đạt được gắn với đời sống, đáp ứng nhu cầu của xã hội thông qua hoạt động tư vấn và dịch vụ khoa học. Từ đó, nâng cao năng lực nghiên cứu theo hướng đẩy thúc đẩy sự phát triển của khoa học ứng dụng, đáp ứng và góp phần giải quyết tốt được các vấn đề nảy sinh và nhu cầu của xã hội.

Mặt khác, cần chú trọng tới tính lan tỏa của hoạt động khoa học thông qua các hoạt động Hội nghị, hội thảo, tọa đàm, hợp tác khoa học, báo cáo nhanh gửi Viện Hàn lâm; hoạt động tạp chí, xuất bản, ký kết MOU… đồng hành cùng công tác truyền thông để quảng bá các thành tựu nghiên cứu tới đông đảo công chúng, đóng góp có hiệu quả vào việc khẳng định vị thế và uy tín của Viện Hàn lâm trong sự phát triển vững chung của đất nước ./.