1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, tính tiên phong, gương mẫu của đảng viên là sự “kiên quyết nhất, hăng hái nhất, trong sạch nhất, tận tâm tận lực phụng sự Tổ Quốc và nhân dân”; “Mọi công việc Đảng đều do đảng viên làm. Mọi nghị quyết Đảng đều do đảng viên chấp hành. Mọi chính sách của Đảng đều do đảng viên mà thấu đến quần chúng. Mọi khẩu hiệu, mọi kế hoạch của Đảng đều do đảng viên cố gắng thực hiện”.
Tính tiên phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên phải được thể hiện ở mọi lúc, mọi nơi, mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Điều đó không thể tự nhiên mà có, mà phải do chính người cán bộ, đảng viên tu dưỡng, rèn luyên hằng ngày, thông qua quá trình phấn đấu không ngừng mới có được. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “Người đảng viên- dù công tác to hay nhỏ, địa vị cao hay thấp- ở đâu cũng phải làm gương mẫu cho quần chúng… Mà muốn cho quần chúng hăng hái thi hành, thì người đảng viên ắt phải xung phong làm gương mẫu để quần chúng bắt chước, làm theo”. Người yêu cầu, cán bộ, đảng viên “phải làm gương mẫu trong lao động sản xuất và trong học tập; “phải xung phong gương mẫu trong mọi công việc, hết lòng hết sức phục vụ nhân dân”; “phải gương mẫu, phải thiết thực, miệng nói tay làm để làm gương cho nhân dân”. Bên cạnh đó, Người cho rằng, nếu mỗi cán bộ, đảng viên phấn đấu làm tròn nhiệm vụ của mình, tức là làm đầu tàu trong mọi công việc, thì công việc dù khó làm mấy cũng làm nên, kế hoạch to mấy cũng hoàn thành tốt.
Đảng ta luôn coi cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng Sự nêu gương của cán bộ, đảng viên có vai trò đặc biệt quan trọng, là một trong những phương thức lãnh đạo của Đảng. Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều quy định về thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên. Mới đây là Quy định số 144-QĐ/TW, ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị về “Chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới” đã tiếp tục khẳng định vai trò, trách nhiệm gương mẫu, đi đầu của cán bộ, đảng viên.

2. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc nêu cao tính tiên phong, gương mẫu giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống đảng viên tại Chi bộ Trung tâm Ứng dụng Công nghệ thông tin.
2.1. Tiên phong, gương mẫu và kiên định với chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyệt đối trung thành với Đảng, vì lợi ích quốc gia, dân tộc.
Cán bộ, đảng viên nhất là người đứng đầu Cấp ủy, cơ quan phải kiên định với Chủ nghĩa Mác – Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối đổi mới của Đảng, mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đi đầu trong đấu tranh với những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên cần chủ động tự tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm trang bị những kiến thức cơ bản về nền tảng tư tưởng của Đảng nhằm tạo ra “sức đề kháng” từ bên trong nhận thức, giữ vững lập trường tư tưởng, quan điểm của bản thân để trau dồi bản lĩnh vững vàng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, phát huy tối đa tinh thần chủ động, tiên phong dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
Bên cạnh nhiệm vụ lớn về Công nghệ thông tin, Chi bộ còn có chức năng quảng bá và phát triển nội dung thông tin về Khoa học xã hội và Nhân văn trên Cổng Thông tin điện tử Viện Hàn lâm. Do vậy, các cán bộ, đảng viên Phòng Thông tin – Điện tử cần tăng cường các tin bài cho chuyên mục Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng nhằm tuyên truyền, nâng cao nhận thức về Đảng, Chủ nghĩa Mác – Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như phối hợp tốt với phòng công nghệ thông tin trong việc đảm bảo an toàn thông tin, quản lý thông tin, định hướng và kiểm soát thông tin nhằm phòng ngừa thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng xã hội xuyên tạc sự thật, kích động và gây rối, chia rẽ đoàn kết nội bộ.
2.2. Tiên phong, gương mẫu thực hiện đồng bộ giữa “xây” và “chống”
“Xây” là tổ chức tốt các phong trào thi đua yêu nước, động viên cán bộ, đảng viên, quần chúng thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị. “Chống” là đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và những hành vi không lành mạnh, không đúng đắn khác. Cổ vũ cán bộ, đảng viên phải suy nghĩ, hành động vì lợi ích chung góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đảng viên, nhất là người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quan điểm chỉ đạo của Đại hội XIII và Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tăng cường củng cố, xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới, gắn với Quy định số 144-QĐ/TW ngày 09/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới; Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII và các quy định về trách nhiệm nêu gương, nhằm nâng cao hơn nữa năng lực, sức chiến đấu, uy tín của tổ chức cơ sở đảng, bảo đảm Đảng vững mạnh về mọi mặt trong điêu kiện Đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
2.3. Tiên phong, gương mẫu nâng cao trách nhiệm của bản thân trên mọi cương vị, vị trí công tác; tăng cường hơn nữa sự phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, tích cực tự giác thực hiện nhiệm vụ được giao.
Từng cán bộ, đảng viên trong Chi bộ cần tích cực chủ động học hỏi, tìm hiểu các văn bản qui phạm pháp luật, tài liệu về lĩnh vực công tác được giao. Ngoài gương mẫu, trách nhiệm đối với công việc bản thân, các cán bộ, đảng viên cần tiên phong, chủ động phối hợp, hỗ trợ với các đơn vị trên mọi phương diện (chuyên môn, đoàn thể, đời sống). Qua đó chung tay vượt qua những khó khăn để cùng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng tập thể đoàn kết, vững mạnh. Phát huy tối đa vị trí, vai trò và năng lực của bản thân để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Lãnh đạo đơn vị cũng cần tiên phong, quyết liệt trong việc chỉ đạo công việc, sẵn sàng gánh vác trọng trách nặng nề, gương mẫu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Bên cạnh đó, Cấp ủy và Lãnh đạo Trung tâm cần đề xuất cơ chế phối hợp phù hợp, linh hoạt với các Ban chức năng, đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm trong việc xây dựng văn bản, qui định, quy chế liên quan đến công tác chuyên môn của đơn vị (Chuyển đổi số, CNTT, trang thông tin điện tử, ban biên tập…). Bên cạnh đó, Cấp ủy, Lãnh đạo Trung tâm và toàn thể viên chức cần nghiên cứu, xây dựng bộ chỉ số/ bộ khung đánh giá đạo đức, lối sống, tư tưởng chính trị của cá nhân trong đơn vị; xây dựng bảng phân công nhiệm vụ đảng viên làm căn cứ thêm đánh giá viên chức cuối năm, kịp thời khen thưởng, nêu gương cá nhân có phẩm chất đạo đức, lối sống lành mạnh, chuẩn mực, vì lợi ích chung của tập thể.
2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát; có hình thức khen thưởng và xử lý nghiêm các vi phạm trong vấn đề nêu gương.
Đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với Chi bộ. Cấp ủy, Lãnh đạo và toàn thể đảng viên cần tiến hành công tác kiểm tra, giám sát thường xuyên. Đặc biệt tập trung giám sát cán bộ, đảng viên có lời nói, việc làm biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống “tự diễn biến” “tự chuyển hóa”. Các cán bộ phụ trách phòng cần nắm bắt tư tưởng, lối sống của viên chức trong phòng để kịp thời báo cáo ngăn chặn biểu hiện sai lệch về đạo đức và những biểu hiện tiêu cực khác. Mặt khác, Chi bộ cần tăng cường quản lý kỷ cương công việc (quản lý tốt chất lượng công việc), mỗi cán bộ, đảng viên và viên chức cần nêu cao tinh thần trách nhiệm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó Chi bộ cần xử lý nghiêm cá nhân vi phạm, gây ảnh hưởng đến công việc chung.
Một khía cạnh nữa của công tác kiểm tra, giám sát, Cấp ủy và Lãnh đạo Trung tâm cần bám sát theo chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm được ban hành, tiến hành kiểm tra, giám sát từng cán bộ, đảng viên thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao; tránh trường hợp đùn đẩy trách nhiệm, công việc không đúng thẩm quyền hay nhiệm vụ.
2.5. Tiên phong, gương mẫu trong đấu tranh những thông tin xấu, độc trên không gian mạng, tích cực tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Trong bối cảnh mới, Cấp ủy cần chú trọng phát triển về an toàn, an ninh mạng, thông tin; tăng cường các tin bài tuyên truyền về nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Bên cạnh đó, các cán bộ CNTT cần tiên phong phát hiện và xử lý kịp thời, nhanh chóng những thông tin xấu, độc, mang ý nghĩa thù địch, chia rẽ, làm xói mòn niềm tin của Đảng.
Cán bộ, đảng viên trong lĩnh vực truyền thông, công nghệ thông tin và báo chí cần tiếp tục trau dồi và lan tỏa kiến thức về công nghệ thông tin, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo (AI) cho các cán bộ trong Viện Hàn lâm nhằm giúp các cán bộ có thể nhận diện, xử lý và đưa ra hướng giải quyết kịp thời ngăn chặn thông tin xấu độc trên mạng xã hội. Việc nắm bắt kiến thức, kĩ năng sử dụng các ứng dụng, mạng xã hội sẽ là điều quan trọng giúp cán bộ, đảng viên xây dựng nguồn thông tin đúng đắn, tích cực, lấy cái đẹp, dẹp cái xấu trên không gian mạng. Bên cạnh đó, trên cơ sở hiểu biết về cách thức hoạt động AI trong việc ghi chép lại sở thích của người dùng để gợi ý, đề xuất các thể loại video, tin tức trên mạng xã hội, Đoàn Thanh niên các cấp cũng thực hiện những sáng kiến đổi mới, ứng dụng công nghệ hiện đại trong việc tuyên truyền, học tập và triển khai các chỉ thị, văn bản cấp trên theo nhu cầu của từng đoàn viên, thanh niên. Qua đó góp phần đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống thực tiễn hiệu quả, hướng tới tăng cường hơn nữa tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong bối cảnh mới.
2.6. Tiên phong, gương mẫu chủ động nâng cao kiến thức, kỹ năng, năng lực công tác, làm việc theo môi trường quốc tế.
Trong thời đại hiện nay, nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng, các cán bộ, đảng viên cần chủ động nâng cao kiến thức, kỹ năng; năng lực công tác, làm việc trong môi trường quốc tế. Tích cực tham gia quá trình hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng theo đường lối đối ngoại của Đảng phù hợp với luật pháp quốc tế, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng cộng đồng vì hòa bình, ổn định, tiến bộ và phát triển. Các cán bộ, đảng viên ở các chi bộ trực thuộc cần trau dồi ngoại ngữ và các kĩ năng mềm. Đặc biệt cán bộ phải cần có hiểu biết về văn hóa của các đối tác làm việc để có thể kết nối được những điểm tương đồng, tạo nên sự thống nhất khi làm việc, tôn trọng điểm khác biệt và bản sắc văn hóa dân tộc “hòa nhập nhưng không hòa tan”.
Với đặc thù chuyên môn CNTT, chuyển đổi số, các cán bộ, đảng viên Chi bộ Trung tâm đã tích cực tự đào tạo, trau dồi, cập nhật kiến thức chuyên môn mới phục vụ vào trong lĩnh vực công tác. Bên cạnh đó, Chi bộ thường xuyên quan tâm, hỗ trợ, động viên các cán bộ trẻ trong học tập, công tác và đặc biệt là tự tu dưỡng đạo đức, bản lĩnh chính trị trước tư tưởng ngoại lai, sự cám dỗ của các thế lực thù địch…
Có thể nói rằng, tư tưởng Hồ Chí Minh về tính tiên phong, gương mẫu, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên vẫn còn nguyên giá trị cho đến thời đại ngày nay. Điều này không chỉ phản ánh đơn thuần về kiến thức lý luận, chính trị mà còn mang tính ứng dụng cao cho mỗi cán bộ, đảng viên vận dụng vào chuyên môn công tác, trong cuộc sống, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế sâu rộng. Theo đó, phẩm chất chính trị, đạo đức của mỗi cán bộ, đảng viên được thể hiện trong sự tôn trọng bản thân, thể hiện trong chính “tính tiên phong, gương mẫu” hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao phó. Tăng cường tính tiên phong, gương mẫu, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên đóng vai trò quan trọng, là hoạt động sống còn của mỗi đơn vị. Qua đó góp phần nâng cao sức chiến đấu của các tổ chức đảng, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới.
Tài liệu tham khảo:
1. Cổng Thông tin điện tử Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (2023), Chuyên đề năm 2022: Tăng cường tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của các cơ quan trung ương”, https://bvhttdl.gov.vn/chuyen-de-nam-2022-tang-cuong-tinh-tien-phong-guong-mau-cua-can-bo-dang-vien-hoan-thanh-xuat-sac-nhiem-vu-cua-cac-co-quan-trung-uong-20220407165926128.htm
2. Hồ Chí Minh (2011): Toàn tập, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội.
3. Nguyễn Việt Lâm- Nghiêm Thị Thanh Thủy (2023), Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước tác động của cuộc chiến thông tin trên không gian mạng, https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/dau-tranh-phan-bac-cac-luan-dieu-sai-trai-thu-dich/chi-tiet/-/asset_publisher/YqSB2JpnYto9/content/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-truoc-tac-dong-cua-cuoc-chien-thong-tin-tren-khong-gian-mang
4. Quy định số 144-QĐ/TW ngày 9/5/2024 của Bộ Chính trị về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới.
5. Kiều Trang (2023), Xây dựng đội ngũ cán bộ có năng lực làm việc trong môi trường quốc tế, https://chinhtrivaphattrien.vn/xay-dung-doi-ngu-can-bo-co-nang-luc-lam-viec-trong-moi-truong-quoc-te-a8249.html
6. Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến” “tự chuyển hóa".
Nguyễn Thu Trang
Chi bộ Trung tâm Ứng dụng Công nghệ thông tin