Tham dự Tọa đàm có sự hiện diện của PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm; PGS.TS. Phạm Minh Phúc, Quyền Giám đốc Nhà xuất bản Khoa học xã hội; TS. Nguyễn Tuấn Anh, Bí thư Đoàn Thanh niên; đồng chí Trịnh Xuân Tùng, Bí thư Đoàn Bộ Tư pháp. Đặc biệt là sự có mặt của nhóm tác giả là GS.TS. Nguyễn Hữu Minh, Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Gia đình và Giới, Nguyên Tổng biên tập Tạp chí Nghiên cứu Gia đình và Giới; PGS.TS. Phan Thị Mai Hương, đồng tác giả cuốn sách cùng sự hiện diện của các nhà khoa học, các cán bộ nghiên cứu trẻ của Viện Hàn lâm.

Phát biểu đề dẫn tại Tọa đàm, PGS.TS. Phạm Minh Phúc, Quyền Giám đốc Nhà xuất bản Khoa học xã hội cho biết, thực tiễn cho thấy, các phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính nằm trong số những điểm tựa quan trọng nhất giúp tạo ra tri thức khoa học nói chung, tri thức khoa học xã hội nói riêng. Việc vận dụng một cách đúng đắn hai loại hình phương pháp này trong nghiên cứu xã hội nhằm có được những phát hiện bảo đảm tính khoa học đang nhận được sự quan tâm rộng rãi của nhiều nhà quản lý, nhà nghiên cứu cũng như các giảng viên, học viên, sinh viên ở Việt Nam trong những năm gần đây. Tuy nhiên, trong thực tế, đối với nhiều nhà nghiên cứu khoa học xã hội ở Việt Nam, việc vận dụng đúng kỹ thuật của hai loại hình phương pháp này còn gặp nhiều khó khăn.

Do vậy, nhằm đáp ứng nhu cầu tìm hiểu các phương pháp nghiên cứu trong khoa học xã hội, Nhà xuất bản Khoa học xã hội đã làm việc với các chuyên gia là các nhà nghiên cứu, các thầy cô có nhiều kinh nghiệm đến từ 4 viện nghiên cứu chuyên ngành của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (Viện Nghiên cứu Gia đình và Giới, Viện Tâm lý học, Viện Xã hội học và Viện Ngôn ngữ học) để tổ chức bản thảo và xuất bản, phát hành 350 bản cho tựa sách “Vận dụng phương pháp định lượng và định tính trong nghiên cứu” trong Chương trình sách Nhà nước đặt hàng năm 2022. Lần xuất bản này, Nhà xuất bản đã phát hành đến thư viện của nhiều viện nghiên cứu, trường đại học lớn và thư viện 63 tỉnh, thành phố. Sau đó, được sự ủng hộ của Lãnh đạo Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, tháng 12 năm 2023, Nhà xuất bản Khoa học xã hội tiếp tục xuất bản lần thứ hai với số lượng 400 bản cho cuốn sách này.

Thay mặt Ban Chấp hành Đoàn Viện Hàn lâm, phát biểu khai mạc tại Tọa đàm, TS. Nguyễn Tuấn Anh nhiệt liệt chào mừng sự góp mặt đông đảo của các đại biểu tham dự. Đồng thời trân trọng cảm ơn Lãnh đạo Nhà xuất bản và các tác giả cuốn sách đã quan tâm, phối hợp đồng hành giúp đỡ Đoàn Viện Hàn lâm tổ chức Tọa đàm có ý nghĩa này. Chủ đề tọa đàm có ý nghĩa thiết thực, là một trong những yếu tố quan trọng, nền tảng đối với các nghiên cứu viên trẻ cũng như bám sát với chủ đề trọng tâm Tháng Thanh niên 2024 của Đoàn Viện Hàn lâm “tăng cường năng lực chuyên môn, nghiệp vụ”.

Tại Tọa đàm, thay mặt nhóm tác giả, GS.TS. Nguyễn Hữu Minh, chủ biên cuốn sách đã chia sẻ quá trình thực hiện cuốn sách, những khó khăn và thách thức song đầy tự hào. Đồng thời thuyết trình về chủ đề “phương pháp nghiên cứu liên ngành khoa học xã hội trong nâng cao kiến thức, năng lực cho nghiên cứu viên trẻ” qua cuốn sách. Đặc biệt, trong tái bản lần này, sách có nhiều điểm mới đáng chú ý như sau:

Thứ nhất, sách đề cập đến cả định tính và định lượng.

Thứ hai, sách tập trung vào hướng dẫn cách làm hơn là trình bày lý thuyết. Các hướng dẫn bao quát toàn bộ qui trình làm nghiên cứu, từ chuẩn bị bộ công cụ như thế nào, đi thu thập dữ liệu cần làm thế nào, dữ liệu về được xử lý phân tích ra sao. Cả định tính và định lượng đều như vậy.

Thứ ba, sách bao gồm những thông tin cơ bản nhất chứ chưa phải nâng cao, do vậy, thích hợp với những người chưa thạo làm nghiên cứu. Sách bao gồm những kiến thức cơ bản mà người dùng ở các ngành KHXH khác nhau đều có thể dùng, chứ không chuyên sâu vào một lĩnh vực cụ thể nào. Tuy nhiên, một số ví dụ được trích dẫn có nội dung  chuyên ngành của các tác giả. Vì thế, lượng độc giả tham khảo sách là rộng rãi, đa ngành.

Thứ tư, về đối tượng đọc sách, ngoài những người chưa thạo nghiên cứu, thì các giảng viên dạy môn phương pháp nghiên cứu có thể tham khảo. Cuốn sách này có thể là một cuốn giáo trình tốt cho họ.

Thứ năm, các tác giả sách là những người trực tiếp làm công tác nghiên cứu (có nhiều công bố trong nước và quốc tế) và đồng thời cũng tham gia giảng dạy môn phương pháp nghiên cứu ở nhiều cơ sở đào tạo đại học và sau Đại học khác nhau (có thâm niên giảng dạy), nên có kinh nghiệm nghiên cứu và đào tạo, cuốn sách là các kiến thức tổng hợp đã được đúc kết của các tác giả trong quá trình làm việc vừa nghiên cứu vừa giảng dạy, và hướng dẫn nghiên cứu (cả cho học viên ThS, NCS, cả cho cán bộ nghiên cứu trẻ),  thấu hiểu các khó khăn của các học viên khi đồng hành cùng họ trong quá trình làm nghiên cứu của nên nội dung sách có tính thực tiễn và hữu dụng.

Cuốn sách là sản phẩm chắt lọc kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu khoa học xã hội và giảng dạy về phương pháp nghiên cứu của các tác giả. Với lần xuất bản thứ hai, chỉ trong vòng 2 tuần giới thiệu, 400 bản sách của Nhà xuất bản Khoa học xã hội đã được các độc giả mua hết... Cuốn sách đưa ra thị trường trong một thời gian rất ngắn nhưng đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ độc giả khắp mọi miền tổ quốc; nhiều tin nhắn, cuộc gọi đến Nhà xuất bản để hỏi về cuốn sách và mong Nhà xuất bản tái bản để các học viên, sinh viên, nghiên cứu viên… được tiếp cận và sở hữu cuốn sách công cụ này. Nhận thấy cuốn sách thực sự bổ ích và thiết thực đối với nhiều độc giả, đặc biệt cần thiết cho các nhà nghiên cứu trẻ, Nhà xuất bản Khoa học xã hội đã quyết định tái bản lần 2 với số lượng 1.000 bản. Hy vọng, lần tái bản với số lượng lớn này sẽ đáp ứng niềm mong mỏi của đông đảo bạn đọc, đặc biệt là các nhà nghiên cứu trẻ trong lĩnh vực khoa học xã hội.

Tại buổi tọa đàm, các đoàn viên, thanh niên được lắng nghe những chia sẻ của các thầy cô, tác giả cuốn sách cùng trao đổi, bình luận và tính ứng dụng của cuốn sách qua các hoạt động nghiên cứu thực tiễn trong từng lĩnh vực; làm rõ nội dung và tư tưởng cốt lõi của cuốn sách. Đặc biệt là nhận diện sâu sắc hơn ý nghĩa, tầm quan trọng của việc sử dụng đúng kỹ thuật và các phương pháp nghiên cứu định lượng và định tính trong nghiên cứu khoa học xã hội. Qua đó góp phần nâng cao năng lực, chất lượng nghiên cứu của các nhà khoa học trẻ trong tương lai.

Nguyễn Thu Trang