Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã tổ chức thành công Diễn đàn “Quản lý phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số”. Sự kiện đặc biệt, sau khi chính phủ đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số với Nghị định 280/2025/NĐ-CP ngày 01/11/2025 đã thu hút đông đảo các nhà quản lý, nhà nghiên cứu và chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực chuyển đổi số tham gia thảo luận và đề xuất các kiến nghị chính sách giúp Chính phủ phát huy tốt hơn vai trò kiến tạo trong kỷ nguyên số. Diễn đàn đã nhận được hơn 30 tham luận chuyên sâu, tập trung phân tích kinh nghiệm quốc tế, thực trạng tại Việt Nam và vai trò của chuyển đổi số trong việc tái định hình "đối tượng quản lý" – từ cấu trúc sản xuất đến cấu trúc xã hội.

Tại diễn đàn, các đại biểu thống nhất rằng, theo tinh thần Nghị quyết  57-NQ/TW ban hành ngày 22/12/2024 và Chương trình Chuyển đổi số quốc gia (Quyết định số 749/QĐTTg do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 03/6/2020), chuyển đổi số không còn là sự lựa chọn mà là con đường tất yếu để Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển năm 2030 và 2045.

Các báo cáo tham luận và các ý kiến phát biểu, trao đổi tại diễn đàn có chung nhận định rằng Việt Nam đã xác lập chuyển đổi số với vai trò của một trong ba trụ cột chiến lược và có nền tảng hạ tầng cơ bản đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, nhưng thực tiễn triển khai vẫn còn phân mảnh và thiếu đồng bộ. Các chuyên gia tại diễn đàn đã chỉ rõ những thách thức lớn đối với Việt Nam, đó là:

• Khung khổ chính sách pháp luật dù được gấp rút điều chỉnh, bổ sung hoàn thiện nhưng chưa theo kịp tốc độ biến đổi của xã hội số, đặc biệt trong các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo (AI), tài sản số.
• Cơ sở dữ liệu của các bộ, ngành còn thiếu tính liên thông và sự chia sẻ, đã và đang tạo ra "bức tường vô hình", và gây lãng phí nguồn lực xã hội.
• Tồn tại khoảng cách lớn về kỹ năng số, tạo ra nguy cơ bất bình đẳng cơ hội cho các nhóm lao động dễ bị tổn thương.

Trên cơ sở đánh giá thực tiễn chuyển đổi số của đất nước cũng như chia sẻ kinh nghiệm thành công của một số quốc gia trên thế giới như Estonia, Hàn Quốc, Singapore, diễn đàn đã đề xuất Viện Hàn lâm KHXH gửi đến chính phủ 06 nhóm giải pháp, bao gồm:

• Nhất quán chiến lược: Đặt chuyển đổi số là trục xuyên suốt của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, không mang tính nhiệm kỳ
• Đổi mới tư duy thể chế: Chính phủ cần chuyển sang quản lý rủi ro bằng dữ liệu và phát triển mạnh cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (Regulatory Sandbox)
• Chiến lược dữ liệu quốc gia: Xác định dữ liệu (định danh, đất đai, an sinh...) là hạ tầng kinh tế - xã hội cốt lõi, yêu cầu đầu tư cho hạ tầng dữ liệu cũng cấp thiết không kém yêu cầu đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường cao tốc.
• Bình dân học vụ kỹ năng số: Tập trung đào tạo lại và nâng cấp kỹ năng số cho toàn dân, ưu tiên các nhóm dễ bị tổn thương.
• Hỗ trợ doanh nghiệp theo chuỗi: Chuyển đổi số gắn với các cụm đổi mới sáng tạo thay vì hỗ trợ đơn lẻ
• Hướng tới mô hình quản trị đa tác nhân, trong đó Nhà nước có vai trò kiến tạo, doanh nghiệp cung cấp giải pháp, và người dân đóng vai trò trung tâm đồng sáng tạo chính sách./.