Nghiên cứu KHXH & NV

Ngày 28/7/2025, tại Hà Nội, Viện Văn học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã tổ chức Hội thảo khoa học “Văn học và xây dựng quốc gia ở Đông Nam Á: Các vấn đề lý thuyết và ứng dụng”, hội thảo thuộc đề tài cấp quốc gia "Văn học Đông Nam Á hậu thuộc địa và các hoán dụ dân tộc" (mã số 602.04-2023.01), do PGS.TS Phạm Phương Chi chủ nhiệm, Ths. Mai Thị Thu Huyền làm thư kí, Viện Văn học chủ trì, Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia (NAFOSTED) tài trợ.

Ngày 04/7/2025, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Gia Lai, Gia Lai (tỉnh Bình Định cũ) Viện Khoa học xã hội vùng Trung Bộ và Tây Nguyên phối hợp với Uỷ ban nhân dân tỉnh Gia Lai (tỉnh Bình Định cũ), Trường Quản trị kinh doanh EM Normandie (Cộng hòa Pháp), Đại học Quốc gia Hankyong (Hàn Quốc) và Tổ chức Mạng lưới nghiên cứu về Đổi mới sáng tạo (RRI) đồng tổ chức Hội thảo quốc tế với chủ đề: “Kiến tạo môi trường kinh doanh, chuyển đổi kinh tế xanh và phát triển bền vững vùng”.

Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của đồng chí Trần Quý Kiên, người cộng sản chân chính, một nhà lãnh đạo của Đảng ta, là tấm gương sáng, mẫu mực để các thế hệ người Việt Nam, đặc biệt là cán bộ, đảng viên và nhân dân Thủ đô noi theo. Trong bài viết này, chúng tôi tập trung đề cập những yếu tố về truyền thống gia đình, dòng họ, quê hương, bối cảnh đất nước… đã hình thành lên nhân cách, ý chí, lòng yêu nước của đồng chí Trần Quý Kiên và kiên trì đấu tranh, tham gia lãnh đạo nhân dân, quyết tâm đánh đuổi kẻ thù xâm lược. Nhân dịp kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng bộ Thành phố Hà Nội (17/3/1930-17/3/2025), qua bài viết này, hi vọng sẽ làm sáng tỏ thêm về cuộc đời và hoạt động cách mạng của đồng chí Trần Quý Kiên với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc trong giai đoạn 1930-1945.

Ngày 26/6/2025, tại Hà Nội, đoàn công tác do PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam (Viện Hàn lâm) đã có buổi làm việc với Đại học Quốc gia Hà Nội nhằm khảo sát và thu thập ý kiến xây dựng Đề án “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác nghiên cứu Khoa học xã hội và Nhân văn (KHXH&NV) phục vụ phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới”.

Những năm gần đây, số lượng thí sinh đăng ký vào khối ngành khoa học xã hội và nhân văn tại nhiều trường đại học ngày càng giảm.

Trong lịch sử 100 năm hình thành và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam; 72 năm hình thành và phát triển của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; các Tạp chí của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội (KHXH) Việt Nam có bề dày lịch sử hơn 71 năm phát triển, có vai trò, vị trí quan trọng, góp phần thực hiện kịp thời và hiệu quả những nhiệm vụ chính trị được giao; góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc; có những đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển khoa học xã hội và nhân văn trong mỗi giai đoạn phát triển của cách mạng Việt Nam.

Ngày 21/6/1925, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc xuất bản số đầu tiên của tờ Thanh niên tại Quảng Châu (Trung Quốc), có lẽ, Người đã hình dung rõ con đường báo chí cách mạng Việt Nam: Một mặt trận tư tưởng, nơi truyền bá ánh sáng cách mạng, thức tỉnh lòng yêu nước, và từng bước dẫn dắt quần chúng đến với lý tưởng cộng sản. Tờ Thanh niên khi ấy chỉ vỏn vẹn 4 trang in, nhưng sức mạnh thì vô cùng lớn, không chỉ khai mở một dòng chảy báo chí cách mạng, mà còn đặt nền móng cho công cuộc xây dựng hệ tư tưởng chính trị tại Việt Nam. Trong suốt chiều dài lịch sử của đất nước và của Nền báo chí cách mạng Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, báo chí cách mạng Việt Nam luôn là lực lượng nòng cốt, giữ vai trò tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và đất nước.

Tóm tắt: Lâu nay, khoa học xã hội và nhân văn (KHXH&NV) luôn gặp khó khăn trong minh chứng về tính ứng dụng và hiệu quả của các công trình nghiên cứu. Hướng tới Đại hội đại biểu Đảng bộ Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam lần thứ XX, nhiệm kỳ 2025-2030, bài viết của Đảng bộ Viện Thông tin Khoa học xã hội (KHXH) nhằm làm rõ một trong những đóng góp quan trọng của KHXH&NV, đó là góp phần nâng cao sức mạnh của Đảng cầm quyền, ổn định thể chế chính trị, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Tóm tắt: Hướng tới chào mừng Đại hội Đảng bộ Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam lần thứ XX, bài viết làm rõ vai trò chiến lược của thông tin khoa học xã hội (KHXH) và công bố quốc tế trong việc phục vụ xây dựng đường lối, chính sách phát triển đất nước trong kỷ nguyên số và hội nhập toàn cầu. Thông qua việc phân tích vai trò của thông tin KHXH trong nhận diện vấn đề xã hội, thúc đẩy chính sách dựa trên bằng chứng và tăng cường sự tham gia xã hội, bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của khoa học xã hội và nhân văn (KHXH&NV) như một trụ cột của tư duy phát triển và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Dù không hiện diện sôi nổi như các ngành khoa học tự nhiên, nhưng các ngành khoa học xã hội và nhân văn luôn đóng góp rất quan trọng trong đời sống xã hội. Những vấn đề về tư tưởng, đạo đức, lịch sử, văn hóa…thuộc phạm vi nghiên cứu của các ngành khoa học xã hội… thời nào cũng được xem là trụ cột trong phát triển xã hội bền vững.