Tham dự hội thảo có PGS.TS. Cù Chí Lợi, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Châu Mỹ; TS. Phạm Cao Cường, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Châu Mỹ cùng các chuyên gia nhà khoa học đến từ các cơ quan trong và ngoài Viện Hàn lâm.

Kể từ khi Hoa Kỳ nối lại bình thường hóa quan hệ với Việt Nam, quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ không ngừng phát triển. Hiện nay, Hoa Kỳ đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam sau Trung Quốc và Hàn Quốc. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Hoa Kỳ ngày càng tăng, với tổng kim ngạch đạt 41,6 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 19,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam năm 2017. Hoa Kỳ đã trở thành đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam hiện nay.

Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Donald Trump lên cầm quyền, với tư tưởng “Nước Mỹ là trên hết”, Ông cho rằng những nước có thâm hụt thương mại với Hoa Kỳ là thủ phạm lấy đi việc làm của người dân Hoa Kỳ. Dù thâm hụt thương mại của Việt Nam với Hoa Kỳ không lớn như một số nước Trung Quốc, Canada… nhưng vẫn được Tổng thống Donald Trump nhắc đến trong chính sách thương mại của mình. Hơn nữa, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã và đang diễn ra và chưa có dấu hiệu chấm dứt. Điều này đã được rất nhiều nghiên cứu đánh giá tác động của cuộc chiến thương mại này với thế giới, trong đó có Việt Nam.

Do vậy, hội thảo quốc tế “Quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ trong bối cảnh mới” có ý nghĩa quan trọng. Hội thảo tập trung phân tích những định hướng chiến lược trong chính sách đối ngoại của Tổng thống Donald Trump và tác động của nó tới quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ.

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, PGS.TS. Cù Chí Lợi nhiệt liệt chào mừng sự góp mặt đông đảo của các đại biểu tham dự. Đồng thời PGS Viện trưởng nhấn mạnh, Hoa Kỳ là đối tác thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam, cụ thể là xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong 9 tháng đầu năm tăng rất mạnh (gần 30%); gia tăng đột biến thặng dư thương mại trong quan hệ thương mại đầu tư Việt Nam - Hoa Kỳ. Do vậy, chủ đề hội thảo có ý nghĩa quan trọng để nhận diện thực sự những cơ hội và thách thức trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ về thương mại nói chung cũng như là quan hệ tổng quát về chính trị, kinh tế giữa hai bên trong bối cảnh mới.

Hội thảo được lắng nghe phần trình bày tham luận của các diễn giả (TS. Nguyễn Thị Hải Yến; TS. Phạm Cao Cường; TS. Lê Thị Vân Nga, Viện Nghiên cứu Châu Mỹ và PGS.TS. Nguyễn Văn Lịch, Học viện Ngoại giao Việt Nam) về chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và tác động tới Việt Nam; cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và tác động lên Việt Nam; triển vọng cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và sự ứng phó Việt Nam; thực trạng và triển vọng quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ trong thời gian tới. Nhìn chung, quan hệ thương mại hai chiều giữa Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển theo chiều hướng mở rộng với giá trị xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa sẽ ngày càng tăng. Tuy nhiên mối quan hệ này cũng sẽ bị chi phối bởi chính sách thương mại được coi là có xu hướng bảo hộ của Hoa Kỳ và phải đối mặt với nhiều vấn đề thách thức trong tương lai như: Nhiều hàng rào thuế quan, hàng rào kỹ thuật như các tiêu chuẩn về môi trường, lao động… sẽ tiếp tục được chính quyền của Ông Trump dựng lên nhằm mục tiêu giảm thâm hụt thương mại hàng hóa; các biện pháp phòng vệ thương mại ngày càng gia tăng trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ- Trung vẫn tiếp diễn và xu thế bảo hộ thương mại ngày càng gia tăng; hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ phải đối mặt với sự cạnh tranh từ nhiều quốc gia trong khu vực và trên thế giới.

Tới dự và phát biểu ý kiến tại hội thảo, Ông Augusto Morelli bày tỏ sự ấn tượng và đánh giá cao mối quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ trong 24 năm vừa qua. Ngài Đại sứ hi vọng Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Mỹ, tận dụng cơ hội để phát triển quan hệ hợp tác lên tầm cao mới.

Hội thảo là diễn đàn trao đổi học thuật hữu ích giữa các chuyên gia, nhà khoa học, góp phần mở ra nhiều hướng nghiên cứu về quan hệ thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ trong bối cảnh mới. Qua đó Việt Nam cần tận dụng những cơ hội thuận lợi, tạo ra sự bứt phá hướng tới thay đổi cấu trúc nền kinh tế; nhận diện những tác động tích cực và tiêu cực của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung nhằm tối đa hóa lợi ích, vị thế của mình để thúc đẩy phát triển kinh tế, thực hiện chiến lược công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Nguyễn Thu Trang