Tham dự Hội thảo, về phía Viện Hàn lâm có TS. Đặng Xuân Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm; cùng đại diện lãnh đạo và các nhà nghiên cứu các đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm.

Về phía đại biểu khách mời có Ông Trần Quốc Khánh, Ủy viên thường trực, Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng; Thượng tướng, PGS.TS. Nguyễn Văn Thành, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng lý luận Trung ương; GS.TS. Nguyễn Quang Thuấn, nguyên Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam; TS. Bùi Trường Giang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương; PGS.TS. Phạm Thị Hải Yến, Ủy viên thường trực, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; Ông Nguyễn Hải Nam, Ủy viên Thường trực, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; TS. Trần Quốc Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học xã hội nhân văn và tự nhiên, Bộ Khoa học và Công nghệ; cùng sự tham dự của hơn 250 đại biểu là đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành trung ương và địa phương; Các chuyên gia kinh tế, nhà khoa học, nhà quản lý, đại diện cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan thông tấn báo chí.

Trong năm 2024, kinh tế Việt Nam đã đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng 7,09%, vượt mục tiêu đề ra và tiếp tục là điểm sáng của khu vực châu Á. Tuy nhiên, bước sang năm 2025, kinh tế Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức lớn: kinh tế thế giới suy giảm đà tăng trưởng, chủ nghĩa bảo hộ bùng phát, nguy cơ đứt gẫy các chuỗi cung ứng, cạnh tranh về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo ngày càng quyết liệt giữa các quốc gia.

Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh Việt Nam đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải tìm kiếm các động lực tăng trưởng mới, hướng tới mục tiêu trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045. Với khát vọng tăng trưởng kinh tế bền vững và đột phá, hội thảo sẽ tập trung thảo luận, phân tích các vấn đề cốt lõi và đề xuất hệ thống các giải pháp chiến lược nhằm đạt được tốc độ tăng trưởng GDP ở mức hai con số trong những năm tới.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, thay mặt Lãnh đạo Viện Hàn lâm, TS. Đặng Xuân Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm nhiệt liệt chào mừng sự góp mặt đông đảo của các đại biểu tham dự và cho biết, Đại hội XIII của Đảng đã xác định mục tiêu rất rõ ràng: đưa Việt Nam đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao theo định hướng XHCN. Để hiện thực hóa khát vọng đó, yêu cầu cấp thiết đặt ra là: Việt Nam phải đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế cao liên tục, ổn định và bền vững trong các thập niên tới. Trong đó, mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn tới không chỉ là tham vọng, mà còn là đòi hỏi thực tiễn, nhằm: (i) Thu hẹp nhanh khoảng cách phát triển với các quốc gia đi trước hóa giải nguy cơ tụt hậu; (ii) Tăng cường năng lực nội sinh, sức chống chịu, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ; (iii) Tạo dựng vị thế xứng đáng của Việt Nam trên trường quốc tế. Bối cảnh hiện nay vừa mở ra những cơ hội chưa từng có, vừa đặt ra những thách thức to lớn: Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, phân mảng thương mại, tài chính, công nghệ gia tăng, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn... đang làm thay đổi tận gốc cách thức sản xuất và tiêu dùng toàn cầu. Trong nước, dư địa từ các động lực tăng trưởng truyền thống như khai thác tài nguyên, đất đai, lao động tay nghề thấp hay thậm chí cả đầu tư công đang dần thu hẹp. Và nếu không kịp thời đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu sâu sắc nền kinh tế, Việt Nam sẽ khó tránh khỏi nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình. Do vậy, đòi hỏi chúng ta phải kiến tạo được những đột phá thực chất, những thay đổi quyết liệt trong tư duy và hành động phát triển.

Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Đặng Xuân Thanh hy vọng Hội thảo sẽ góp phần làm rõ hơn những nét khái quát về mô hình tăng trưởng mới, các trục động lực chính cho tăng trưởng cao và bền vững của Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp thực chất, khả thi cho Chính phủ.

Hội thảo nhận được gần 40 bài tham luận tập trung phân tích các trục đột phá về thể chế, khoa học công nghệ, nguồn vốn, doanh nghiệp tư nhân, chính sách vùng và địa phương, nhằm xây dựng mô hình tăng trưởng của Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Trên cơ sở đó, Ban Tổ chức lựa chọn 8 bài tham luận trình bày tại Hội thảo chia thành hai Phiên chuyên đề và thảo luận bàn tròn.

Tại phiên chuyên đề thứ nhất với chủ đề “Đổi mới mô hình tăng trưởng để thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số”, do các diễn giả: TS. Vũ Tự Anh, Trường Chính sách công và Quản lý Fullbright; TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương; TS. Trần Anh Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Khoa học hành chính, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ; PGS.TS. Lê Bộ Lĩnh, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội và Ông Nguyễn Khắc Hiếu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã trình bày các tham luận về các vấn đề hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số: (i) Thể chế kinh tế – với các kiến nghị về cải cách mạnh mẽ khung pháp lý, chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”, xây dựng khu thương mại tự do, khu tự do đổi mới sáng tạo với thể chế vượt trội; (ii) Nguồn nhân lực và nhân tài – đề xuất cải cách giáo dục, xây dựng chế độ công vụ mới, ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo vào đào tạo và quản trị nguồn nhân lực; (iii) Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số – thúc đẩy thực hiện các chính sách quốc gia đã ban hành, xây dựng chiến lược phát triển thống nhất cho giai đoạn 2026–2045.

Đề xuất về giải pháp đột phá về thể chế hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số, TS. Nguyễn Đình Cung cho rằng, cần phải tháo bỏ điểm nghẽn thế chế, trước hết là hệ thống các quy định pháp luật liên quan, trong đó nhấn mạnh bãi bỏ các thủ tục hành chính theo lối “xin-cho”, là các thủ tục hành chính với nội dung hồ sơ, điều kiện chấp thuận không rõ ràng, không cụ thể. Bên cạnh đó đề cao phương pháp “quản lý theo kết quả”,… theo đó bãi bỏ, bổ sung sửa đổi các quy định yêu cầu tuân thủ quy trình sang xác định rõ mục tiêu, kết quả, hiệu quả phải đạt; đồng thời cho phép làm khác quy trình, quy định (nếu có), nếu đạt và vượt kết quả mục tiêu đã định. Đặc biệt, TS. Nguyễn Đình Cung cũng đề xuất cần phân cấp mạnh, toàn diện cho địa phương theo hướng “Địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”

Bàn về giải pháp đột phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thúc đẩy tăng trưởng kinh tế giai đoạn mới, PGS.TS. Lê Bộ Lĩnh cho rằng cần có những đột phá về thể chế, hạ tầng- tài chính và đột phá về nguồn nhân lực, trong đó nhấn mạnh việc rà soát tháo bỏ tất cả các rào cản, quy định chồng chéo trong hệ thống pháp luật hiện hành về KHCN, ĐMST, CĐS bao gồm cả luật, nghị định và thông tư; Cần ưu tiên hạ tầng số, tập trung cho cơ sở dữ liệu từ cấp quốc gia đến doanh nghiệp, đồng thời tạo nâng mức đầu tư cho KHCN, ĐMST và CĐS lên 3%; Tạo lập các thiết chế tài chính thúc đẩy hoạt động KHCN, ĐMST và CĐS trong doanh nghiệp; Đồng bộ giữa đào tạo, tuyển dụng và chế độ đãi ngộ…

Phiên Chuyên để thứ hai mang tên “Kiến tạo các đông lực tăng trưởng mới để thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số”, do các diễn giả: PGS.TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; TS. Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam; TS. Cần Văn Lực, Uỷ viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, trình bày đã tập trung làm rõ các nội dung: (i) Doanh nghiệp tư nhân – xác định khu vực tư nhân là động lực trung tâm cho tăng trưởng, yêu cầu có chính sách riêng, môi trường pháp lý thuận lợi, khả năng tiếp cận tài chính và kết nối thị trường quốc tế; (ii) Huy động nguồn lực tài chính – đề xuất các cơ chế huy động và phân bổ nguồn vốn hiệu quả, cải thiện năng lực điều tiết tài chính công, củng cố ổn định kinh tế vĩ mô; (iii) Tái cơ cấu nền kinh tế và nâng cao năng lực thể chế – khẳng định vai trò trung tâm của Nhà nước kiến tạo và thể chế dung hợp để dẫn dắt cải cách toàn diện, bảo đảm tăng trưởng chất lượng…

Đề xuất giải pháp đột phá huy động nguồn lực tài chính, TS. Cấn Văn Lực cho rằng, cần đẩy nhanh hoàn thiện/ cải cách thể chế hệ thống tài chính; phát triển thị trường tài chính cân bằng, nhất là thị trường vốn; Đẩy mạnh cơ cấu lại các định chế tài chính, nhất là các tổ chức tín dụng yếu kém nhằm lành mạnh hóa hệ thống, phát triển bền vững; Nâng cao năng lực quản lý, giám sát hệ thống tài chính, quan tâm hơn đến rủi ro hệ thống, an toàn vốn và áp dụng nhiều hơn các thông lệ tốt….

Phát biểu kết luận Hội thảo, TS. Đặng Xuân Thanh ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến trao đổi thẳng thắn của các đại biểu. Hội thảo đã khẳng định, để đạt được tăng trưởng hai con số, Việt Nam không thể tiếp tục phụ thuộc vào các động lực truyền thống mà cần chuyển đổi mạnh mẽ sang mô hình tăng trưởng dựa trên đổi mới, sáng tạo và năng suất cao. Cải cách thể chế, thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân, tận dụng cơ hội từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đồng thời nâng cao năng lực điều hành và quản lý nhà nước là những yếu tố then chốt. Và qua buổi Hội thảo này các học giả và các chuyên gia đã làm sáng tỏ ba vấn đề: (i) Tính khả thi của mục tiêu tăng trưởng hai con số; (ii) Cách thức biến nguồn lực thành động lực cũng như biến nguy thành cơ; (iii) những rủi ro khó tránh khỏi khi tăng trưởng cao đối với môi trường và xã hội…

Hội thảo đã khép lại thành công, mở ra nhiều kỳ vọng về các giải pháp đột phá, khả thi nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới./.

Các cơ quan báo chí khác cùng đưa tin về Hội thảo:

1. Cần chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo và năng suất cao
https://baophapluat.vn/can-chuyen-doi-mo-hinh-tang-truong-kinh-te-dua-tren-doi-moi-sang-tao-va-nang-suat-cao-post547614.html?gidzl=XuPSOsCFU6E3cLLWOXT_OuIUKc9_5IytpfvHDIv4ApUTpW1bVqGaPPcTN6Wl5Y8zoCfRQZNLk1mqO0ztOW
2.Giải pháp hướng tới tăng trưởng kinh tế hai con số của Việt Nam
https://vneconomy.vn/giai-phap-huong-toi-tang-truong-kinh-te-hai-con-so-cua-viet-nam.htm
3.Bản tin thời sự HTV
https://www.youtube.com/watch?v=NSdAZjoaIqI
4.Giải pháp đột phá tăng trưởng kinh tế hai con số trong kỷ nguyên mới
https://nhandan.vn/giai-phap-dot-pha-tang-truong-kinh-te-hai-con-so-trong-ky-nguyen-moi-post877944.html?gidzl=Q_eRCaLJPH1lvH8nH4jY46ZW53PPIJGKVhKHDrCRO4SljHOr24je5NFg5c485ZDFShT6Rs8Vc4OMHbDg4G
5.Tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, mở đường cho doanh nghiệp tư nhân bứt phá
https://baophapluat.vn/thao-go-diem-nghen-ve-the-che-mo-duong-cho-doanh-nghiep-tu-nhan-but-pha-post547670.html?gidzl=7mrNGwwgQmOR4bv0hx9i1XmNN4woi3uB2a9PJxZYQbXRGbvDux9Y2WSTNXdZxpbG1a0E5sA0bWHnhQfa1m
6.Giải pháp đột phá cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong kỷ nguyên mới
https://chinhsachcuocsong.vnanet.vn/giai-phap-dot-pha-cho-muc-tieu-tang-truong-kinh-te-hai-con-so-trong-ky-nguyen-moi/60537.html
7. Ông Trần Đình Thiên: 40 năm qua, chỉ 2 năm Việt Nam đạt tăng trưởng 9,3% và 9,5%
https://vietnamnet.vn/ong-tran-dinh-thien-40-nam-qua-chi-2-nam-viet-nam-dat-tang-truong-9-3-va-9-5-2398687.html?gidzl=z1eyO7yukq7m1JLZVY2yGVS7EcLZ9UD4uL8_P6btjnUmKZXcCYU_HUmDE38oUkGVxL1eF6Aw4xyLV3YqG0

8. Bốn trụ cột đột phá cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam
https://chinhsachcuocsong.vnanet.vn/bon-tru-cot-dot-pha-cho-tang-truong-kinh-te-viet-nam/60579.html