Đoàn Chủ tịch chủ trì Hội thảo (từ trái qua phải PGS.TS. Phạm Văn Linh, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; PGS.TS. Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; GS.TS. Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam)
Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo Hội đồng Lý luận Trung ương, đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, cùng đông đảo các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý, nhà nghiên cứu trong lĩnh vực văn hóa, khoa học xã hội và nhân văn.
Hội thảo do GS.TS. Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; PGS.TS. Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam; PGS.TS. Phạm Văn Linh, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương đồng chủ trì.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, nhấn mạnh: xuyên suốt tiến trình cách mạng, Đảng ta luôn nhất quán khẳng định văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự phát triển; con người là trung tâm, là chủ thể và là mục tiêu cao nhất của mọi đường lối, chính sách. Trong gần 40 năm đổi mới, tư duy lý luận và thực tiễn về xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam không ngừng được bổ sung, hoàn thiện và đạt nhiều thành tựu quan trọng.
GS.TS. Lê Văn Lợi, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội phát biểu khai mạc Hội thảo
Theo GS.TS. Lê Văn Lợi, bước vào giai đoạn phát triển mới, bối cảnh trong nước và quốc tế đang đặt ra những yêu cầu toàn diện hơn đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Nhiều yếu tố như phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, giao lưu văn hóa đa chiều, cuộc cách mạng khoa học – công nghệ và chuyển đổi số, giáo dục và đào tạo, cùng nền tảng văn hóa truyền thống đã và đang tác động sâu sắc đến quá trình hình thành hệ giá trị, nhân cách, lối sống và bản sắc văn hóa Việt Nam.
Bên cạnh những tác động tích cực, các yếu tố trên cũng đặt ra không ít thách thức đối với sự nghiệp xây dựng văn hóa, con người Việt Nam, như nguy cơ mai một bản sắc văn hóa dân tộc, gia tăng bất bình đẳng trong tiếp cận và thụ hưởng văn hóa, những hệ lụy về đạo đức, lối sống và an ninh văn hóa trong không gian số, cũng như yêu cầu hoàn thiện cơ chế, chính sách phù hợp với sự thay đổi nhanh chóng của thực tiễn.
GS. TS. Lê Văn lợi nhấn mạnh, Hội thảo là diễn đàn khoa học để các nhà lãnh đạo, quản lý, nhà khoa học và chuyên gia trao đổi, thảo luận, làm rõ những yếu tố truyền thống và mới đang tác động đến phát triển văn hóa, con người Việt Nam; đánh giá thực trạng trong thời gian qua, từ đó đề xuất các quan điểm, định hướng và giải pháp có cơ sở khoa học, tính khả thi cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Theo chương trình, Hội thảo được tổ chức trong buổi sáng với hai phiên làm việc chính, tập trung thảo luận những vấn đề lớn, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn đối với phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Tại Phiên I, các tham luận tập trung làm rõ tình hình và những yếu tố tác động đến văn hóa, con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới, trong đó đề cập đến tác động của việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp và sắp xếp địa danh hành chính đối với phát triển văn hóa, con người; ảnh hưởng của quá trình phát triển kinh tế – xã hội đối với xây dựng hệ giá trị và chuẩn mực văn hóa; vai trò của gia đình, dòng họ và cộng đồng trong hình thành các giá trị con người Việt Nam hiện đại; vấn đề gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa làng xã trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính ở cơ sở.
Phiên II tập trung thảo luận về thực trạng, định hướng và các giải pháp phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Nhiều tham luận đề cập đến định hướng sáng tác văn học, nghệ thuật; quản trị văn hóa trong bối cảnh chuyển đổi số và dữ liệu lớn; những nhân tố ảnh hưởng đến việc giữ gìn và phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam; cũng như yêu cầu tăng cường công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phòng, chống “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong lĩnh vực văn hóa – tư tưởng hiện nay.
Quang cảnh Hội thảo
Thông qua các tham luận khoa học và trao đổi, thảo luận tại Hội thảo, các ý kiến sẽ góp phần nhận diện rõ hơn những yếu tố truyền thống và mới đang tác động đến phát triển văn hóa, con người Việt Nam; làm rõ những vấn đề đặt ra từ thực tiễn; đồng thời gợi mở nhiều hướng tiếp cận, định hướng và giải pháp quan trọng phục vụ việc hoạch định, hoàn thiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn phát triển mới./.