Buổi tọa đàm có sự tham dự của đại diện Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam, các cơ quan trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Sở Lao động, Thương Binh và Xã hội Đà Nẵng, Liên Đoàn Lao động thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Ngãi, Văn phòng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại miền Trung, các cơ quan nghiên cứu, các tổ chức xã hội có liên quan đến lao động.

Các kết quả nghiên cứu thực địa của dự án ECOW đối với trên 3000 công nhân trong ngành may và điện tử ở cả 3 miền (Bắc, Trung, Nam) cho thấy, phần lớn người lao động trong các khu công nghiệp hiện nay là người di cư từ nhiều tỉnh thành. Do vậy, người lao động gặp khá nhiều khó khăn, nhất là với những người đã lập gia đình và có con nhỏ. Do chi phí cuộc sống cao và làm việc theo ca, kíp, một số lượng lớn công nhân có con nhỏ phải để con ở quê sống với bố hoặc mẹ hoặc sống với người thân ở quê. Chính vì vậy, công nhân thể hiện mong muốn được công đoàn hỗ trợ nhiều hơn cho các công nhân nữ có con nhỏ để họ có thể yên tâm làm việc và cải thiện cuộc sống. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy mức độ nhận biết của công nhân đối với công đoàn rất cao khi có tới 92.4% công nhân biết về công đoàn trong doanh nghiệp mà họ đang làm việc. Tỷ lệ công nhân tham gia công đoàn cũng ở mức cao, trong đó công nhân trong ngành may có mức độ tham gia công đoàn cao hơn công nhân trong ngành điện tử. Một bộ phận công nhân chưa trở thành công đoàn viên là do họ đang trong giai đoạn thử việc và đang làm việc thông qua hợp đồng với công ty cung cấp dịch vụ lao động. Một tỷ lệ rất lớn công nhân cũng cho biết họ sẽ gặp cán bộ công đoàn hoặc chủ tịch công đoàn trong trường hợp họ gặp khó khăn trong công việc. Bên cạnh đó, họ mong muốn công đoàn làm nhiều hơn nữa trong công tác thương lượng để mang lại điều kiện tốt hơn cho họ.

Các diễn giả và đại biểu tham dự Tọa đàm đánh giá cao và khẳng định vai trò quan trọng của công đoàn đối với công nhân trong các khu công nghiệp, đặc biệt là hỗ trợ công nhân tiếp cận các dịch vụ xã hội ở khu công nghiệp. Tại Đà Nẵng, Liên đoàn Lao động Thành phố đã xúc tiến xây dựng nhiều khu nhà ở dành cho công nhân, cùng với các cơ sở hạ tầng xã hội thiết yếu, như nhà trẻ. Công đoàn cũng đã hoạt động tích cực trong dịch Covid-19, đảm bảo công tác an sinh xã hội cho người lao động. Tuy nhiên, do lực lượng cán bộ công đoàn còn mỏng, nhất là nhiều cán bộ công đoàn vẫn đồng thời là cán bộ quản lý trong doanh nghiệp, công đoàn vẫn chưa đạt được mức hỗ trợ như người lao động kỳ vọng.

Đại diện từ các tổ chức xã hội có liên quan đến lao động cho rằng, Công đoàn cần coi các tổ chức xã hội là các đối tác và phối hợp chặt chẽ với nhau nhằm huy động và sử dụng các nguồn lực một cách hiệu quả để hỗ trợ tốt nhất cho người lao động. Về phía người sử dụng lao động, đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp ở miền Trung cũng cho rằng, Nhà nước cần khuyến khích xã hội hóa trong việc cung cấp các dịch vụ xã hội ở khu công nghiệp nhằm tạo điều kiện cho người lao động dễ dàng tiếp cận, bên cạnh việc kiểm tra giám sát và thúc đẩy trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp…

Tọa đàm nhận được nhiều trao đổi, thảo luận thẳng thắn của các đại biểu tham dự xoay quanh các chủ đề hoạt động của tổ chức công đoàn và những kỳ vọng của công nhân tại các khu công nghiệp của Việt Nam hiện nay.

PV.