Chiều ngày 8/10/2013, tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đã diễn ra lễ tiếp nhận một số hiện vật và tư liệu do Bộ Văn hóa Thái Lan gửi tặng thông qua Đại sứ quán Thái Lan tại Hà Nội.

Số hiện vật của Bộ Văn hóa Thái Lan gửi tặng lần này bao gồm: 02 mặt nạ được sử dụng trong lễ diễu hành Phi Ta Khon, 05 búp bê trong trang phục và tư thế múa truyền thống, 01 mô hình thuyền Korlae, 105 đĩa DVD về các trình diễn văn hóa nghệ thuật của người Thái Lan, 03 đầu catalogue (18 cuốn) và các xuất bản phẩm khác có nội dung liên quan. Trong số các hiện vật, sách và đĩa trao tặng lần này, đáng chú ý là 2 chiếc mặt nạ được sử dụng trong lễ rước Phi Ta Khon được tổ chức hằng năm vào khoảng cuối tháng 6 đầu tháng 7 tại làng Dan Sai, tỉnh Loei, Isan, Thái Lan. Lễ rước diễn ra trong ngày đầu tiên của dịp lễ tạ ơn Đức Phật (tiếng Thái gọi là Boon pra wate), tiếp sau đó là hai ngày lễ hội. Thời điểm tổ chức lễ thức này cũng là khi bắt đầu mùa mưa, vì thế không chỉ thể hiện lòng tôn kính các thần linh bảo hộ cho làng, mà còn nhằm mục đích cầu mưa cho vụ canh tác mới. Trong tiếng Thái, phi là “ma”, ta là “mắt”, khon là “quy tắc múa mặt nạ cổ truyền”. Lễ rước này thường do các thanh niên nam thực hiện, có âm nhạc và các màn múa mặt nạ. Họ mặc trang phục may ghép từ nhiều mảnh vải khác màu, đội trên đầu chiếc mặt nạ lớn đẽo từ thân dừa, phía trên gắn với chõ đồ xôi úp ngược được đan bằng liễu gai và trang trí sặc sỡ.

Phát biểu tại lễ trao tặng, Ngài Anuson Chinvanno, Đại sứ Vương quốc Thái Lan tại Hà Nội nhấn mạnh: những hiện vật này là biểu tượng quan trọng cho sự hợp tác văn hóa giữa Việt Nam và Thái Lan. Ngài Đại sứ tin tưởng rằng những hiện vật mà Thái Lan trao tặng cho Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam hôm nay sẽ góp phần hỗ trợ cho việc tìm hiểu văn hóa lẫn nhau của hai quốc gia trong thời gian tới.

Đáp lời Ngài Anuson Chinvanno, Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam, PGS.TS. Võ Quang Trọng vui mừng cho biết: Những hiện vật và tư liệu của Bộ Văn hóa Thái Lan gửi tặng không chỉ khẳng định mối quan tâm và sự ủng hộ của Đại sứ quán Thái Lan nói riêng mà còn thể hiện sự quan tâm của các cơ quan văn hóa thuộc các quốc gia Đông Nam Á nói chung đối với Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam. Sự quan tâm và ủng hộ đó có ý nghĩa rất quan trọng, đóng góp vào việc phát triển từng bước khu trưng bày Văn hóa Đông Nam Á cũng như tạo điều kiện để mở ra các hoạt động giáo dục về Đông Nam Á tại Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam.

Những hiện vật nêu trên được Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam sử dụng trong những hoạt động trưng bày thích hợp để phục vụ công chúng khám phá về đất nước, con người và văn hóa Thái Lan, góp phần tích cực vào quá trình nâng cao sự hiểu biết lẫn nhau của người dân các nước trong khu vực và tiến đến việc xây dựng Cộng đồng Văn hóa xã hội ASEAN (ASCC) vào năm 2015. Ngoài ra còn có ý nghĩa thiết thực trong việc giúp Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam thực hiện ngày càng tốt hơn vai trò một trung tâm học tập suốt đời cho công chúng.

Phạm Vĩnh Hà