Hiện nay, xu hướng chuyển đổi sang kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn đang trở thành xu thế tất yếu, khách quan, không thể đảo ngược và là mục tiêu hướng tới của nhiều quốc gia trên thế giới nhằm phát triển thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và đảm bảo an toàn công bằng về xã hội. Tại COP26, 147 quốc gia đã cam kết đạt "Phát thải ròng bằng 0" (PTR0) vào giữa thế kỷ XXI và tính đến hết năm 2022 đã có hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ ban hành chiến lược phát thải thấp theo hướng xanh, sạch với tầm nhìn dài hạn đến giữa thế kỷ XXI. Ở Việt Nam, tăng trưởng xanh là chủ trương lớn và nhất quán của Đảng và Nhà nước ta từ nhiều năm nay. Bắt đầu từ năm 2012, Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2011 - 2020. Tiếp theo đó vào tháng 10/2021, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050”. Song hành với Chiến lược Tăng trưởng xanh, Chính phủ đã ban hành nhiều chiến lược, quy hoạch, kế hoạch có liên quan đến chuyển đổi xanh như: Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu (BĐKH) giai đoạn đến năm 2050; Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh; Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững; Quy hoạch điện VIII... Đồng thời, Việt Nam đã tham gia tích cực, có trách nhiệm cùng cộng đồng quốc tế trong chống biến đổi khí hậu như: Cam kết tại COP26 về phát thải ròng bằng 0 đến năm 2050; Tuyên bố Chính trị thiết lập Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP); Đề án phát triển bền vững 1 triệu ha lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030.
Để đạt được các mục tiêu về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh bao trùm gắn với năng lực chống chịu BĐKH và PTR0, Việt Nam cần huy động được nguồn lực tài chính rất lớn. Theo nghiên cứu của của Ngân hàng Thế giới (2022) cho thấy Việt Nam cần khoản đầu tư tương đương khoảng 6,8% GDP mỗi năm, tương đương 368 tỷ USD cho đến năm 2040. Điều này đòi hỏi phải có các cơ chế, chính sách để huy động nguồn vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy phát triển thị trường tài chính xanh, khuyến khích dòng vốn tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực của kinh tế xanh.
Để nhằm góp phần triển khai thực hiện các quan điểm, chủ trương, chính sách về tăng trưởng xanh, tài chính xanh toàn diện để đạt mục tiêu PTR0 vào năm 2050, Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Phát triển thị trường tài chính xanh ở Việt Nam: Những rào cản, vấn đề cấp bách và giải pháp đột phá”. Đây là một trong những hoạt động khoa học được tổ chức thường niên của Viện Kinh tế Việt Nam.
Hội thảo sẽ được tổ chức vào sáng ngày 31/10/2024, tại Hội trường 3C, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, số 1 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội. Chủ trì Hội thảo gồm có:
1) TS. Bùi Thị Quỳnh Thơ, Đại biểu Quốc hội khoá XV, Uỷ viên chuyên trách Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội;
2) PGS. TS. Bùi Quang Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam;
3) TS. Lê Xuân Sang, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam
Ngoài ra, Hội thảo còn có sự tham dự, góp mặt của hơn 200 khách mời là lãnh đạo, đại diện Ban, Bộ/ngành trung ương: Ban Kinh tế Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng Lý luận Trung ương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công thương, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Uỷ ban Giám sát tài chính quốc gia, Tạp Chí Cộng sản; các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các Viện nghiên cứu và trường Đại học hàng đầu của Việt Nam: Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Bách Khoa Hà Nội, Đại học Kinh tế Quốc dân, Học viện Tài chính, Học Viện Ngân hàng, Học viện Tài chính, Trường Đại học Ngoại thương, Trường Đại học Công nghiệp, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và Môi trường, Viện Chiến lược Phát triển, Viện Chiến lược chính sách Công thương, Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính ; các Hiệp hội/Hội: Hội Liên hiệp Khoa học Kỹ thuật Việt Nam, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ; Hội Dầu khí Việt Nam, Hội Phát triển Đô thị Việt Nam, Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam,…; các đại biểu đến từ các Tổ chức quốc tế tại Việt Nam: Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), Tổ chức GIZ, Tổ chức UNIDO, Tổ chức UNDP… Đại diện các ngân hàng, tổ chức tín dụng và các tập đoàn, doanh nghiệp,… Hội thảo cũng nhận được sự quan tâm, tham dự và đưa tin của đông đảo các phóng viên, biên tập viên từ nhiều cơ quan thông tấn, báo chí.
Hội thảo là một sự kiện thường niên hết sức quan trọng, để các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, cùng các đại biểu cùng trao đổi, thảo luận nhằm nhận diện, mổ sẻ và có thêm góc nhìn đa chiều về những vấn đề trọng tâm, then chốt về tài chính xanh như sau:
1/ Thị trường tài chính xanh ở Việt Nam hiện nay đang phát triển ở mức độ như thế nào so với thị trường tài chính xanh khu vực, thế giới, những mô hình, đối chuẩn, thông lệ tốt trên thế nào trên thế giới phù hợp mà Việt Nam có thể học hỏi;
2/ Những khó khăn, vướng mắc, rào cản, điểm nghẽn nào về cơ chế, chính sách, pháp luật đối với sự phát triển của thị trường tài chính xanh. Hiện nay, việc ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước đối với tín dụng xanh, trái phiếu xanh chưa được quy định cụ thể, đồng bộ trong các văn bản pháp luật hiện hành ở Việt Nam. Đánh giá các vấn đề về quy định, tiêu chí môi trường, Danh mục phân loại dự án xanh; việc ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước đối với tín dụng xanh, trái phiếu xanh còn chưa được quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật hiện hành ở Việt Nam, do đó còn nhiều hạn chế trong việc xác định trình tự, thủ tục, vai trò, trách nhiệm của các bên có liên quan.
3/ Kiến nghị, đề xuất những giải pháp về cơ chế, chính sách đột phá, vượt trội để thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính xanh; cơ chế đặc biệt cho nhóm doanh nghiệp dẫn đầu, doanh nghiệp dân tộc đầu tư vào lĩnh vực kinh tế xanh ở Việt Nam, đặc biệt giải pháp khơi thông được dòng chảy để thu hút nguồn lực tài chính từ khu vực kinh tế tư nhân trong nước cho các dự án xanh, chuyển đổi xanh có quy mô lớn, mang tầm quốc gia.
Các đại biểu tham dự Hội thảo sẽ tập trung chia sẻ ý kiến, quan điểm trong hai phiên: Phiên thứ nhất: bao gồm các tham luận chuyên đề mang tính chuyên biệt, chuyên sâu và Phiên thứ hai: bao gồm các trao đổi, thảo luận mở giữa các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà hoạch định chính sách. Các vấn đề sẽ được nhận diện và được phân tích, mổ xẻ đa chiều để chắt lọc thành những đề xuất giải pháp chính sách phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.
Trên cơ sở các bài tham luận khoa học và các ý kiến trao đổi, thảo luận và đóng góp của các quý đại biểu, Ban Tổ chức sẽ tổng hợp, chắt lọc các ý kiến đóng góp tại Hội thảo để có báo cáo kiến nghị chính sách gửi đến Chính phủ, Bộ ngành, một số cơ quan của Quốc hội và các cơ quan liên quan.
Nguồn: Ban Tổ chức Hội thảo